Літаратура

Крыніцы

1. Весь Могилев на Днепре. – Могилев, 1912.

2. Записки игумена Ореста // Археографический сборник документов, относящийся к истории Северо-Западной Руси. – Вильна, 1867. – Т.2; 1871. – Т. 5.

3. Магілёўскя хроніка Трафіма Сурты і Юрыя Трубніцкага // Беларускія летапісы і хронікі / Уклад. У. Арлова, прадм. В.Чамярыцкага. – Мінск: Беларускі кнігазбор, 1997. – С. 281 – 390.

4. Могилёвская старина. – Могилёв, 1900 – 1903. – Вып. І-ІІІ.

5. Опыт описания Могилевской Губернии / Под. ред. А. Дембовецкого. – Могилев: Типография губернского правления, 1882. – Т. 1. – 782 с.

6. Опыт описания Могилевской губернии / Под ред. А. Дембовецкого. – Могилев: Типография губернского правления, 1884. – Т. 2. – 986 с.

7. Первая всеобщая перепись населения Российской империи, 1897 г. Т. ХХIII. Могилевская губерния. Издание центрального Статистического комитета. – 1903.

8. Хроника белорусского города Могилева. Переведена с польского с подлинника статским советником Николаем Гортынским. – М.: Унив. типография Коткова, 1887. – 142 с.

9. Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т.5. / Беларус. Энцыкл., Рэдкал.: Г.П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск: БелЭн., 1999. – 592 с.

Асноўная літаратура

1. Агеев А., Климуть Я., Пушкин И. Перекрёстки Могилёвской истории. - Минск: ООО”Туринфо”, 2004. – 216 с.

2. Агееў А.Р., Марзалюк І.А., Пушкін І.А. Магілёўская даўніна ў пытаннях і адказах. – 2-е выд. – Магілёў: Абласная друкарня, 1999. – 204 с.

3. Агееў А.Р., Пушкін І.А. Магілёў на скрыжаванні. – 2-е выд., перапрац. і дап. – Магілёў: Абласная друкарня, 2000. – 96 с.

4. Курков И., Пушкин И. Могилёвщина. Легенды, события, люди. – Минск: Медиафакт, 2004. – 304 с.

5. Марзалюк І.А. Магілёў ў ХІІ – XVIIІ стст. Людзі і рэчы / Навук. рэд. Я.Р.Рыер. – Магілёў – Мінск: Веды, 1998. – 260 с.

6. Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Магілёва / Беларус. Энцыкл.; Г.П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш. – Мінск: БелЭн, 1998. – 496 с.

7. Філіповіч І.І. Міфы і праўда аб Магілёве. – Магілёў, 1993. – 142 с.

Дадатковая літаратура

Да тэмы 1

1. Барысенка М.С. Магілёўшчына – мой любы Прыдняпроўскі край. Зборнік экскурсій у 2-х частках. Ч. 1. – Магілёў: УПКП “Магілёўская аблдрукарня імя С.Собаля”, 2004. – 192 с.

2. Сидоренко Б.И. Древний Могилёв: Очерки истории города в ХIV-ХVIIвв. – Минск, 1997. – 150 с.

3. Ткачоў М.А. Замкі і людзі. – Мінск: Навука і тэхніка, 1991. – 184 с.

Да тэмы 2

1. Барысенка М.С. Магілёўшчына – мой любы Прыдняпроўскі край. Зборнік экскурсій у 2-х частках. Ч. 1. – Магілёў: УПКП “Магілёўская аблдрукарня імя С.Собаля”, 2004. – 192 с.

2. Грыцкевіч А. Магілёў як рэлігійны цэнтр у XVII – XVIII стагоддзях // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць: зборнік навуковых прац. У 2 ч. Ч. І. / Уклад. І.Пушкін, В.Юдзін. – Магілёў, 2003. – С. 51 – 57.

3. Кузьменка М. Магілёўская епархія ад часоў далучэння да Рассіі і да 1918 года // Магілёўская даўніна. – Магілёў, 1995. – С. 73 – 91; 1997. – С. 54 – 60; 1998. – С. 63 – 68; 1999. – С. 51 – 57.

4. Мелешко В.И. Могилев в XVI – середине XVII вв. – Минск: Наука и техника, 1988. – 264 с.

5. Пушкін І. Дзейнасць таварыства Іісуса на абшарах Магілёўшчыны // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць: зборнік навуковых прац у 2 ч. Ч. 1 / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін. – Магілёў, 2003. – С. 145-160.

Да тэмы 3

1. Барысенка М.С. Магілёўшчына – мой любы Прыдняпроўскі край. Зборнік экскурсій у 2-х частках. Ч. 1. – Магілёў: УПКП “Магілёўская аблдрукарня імя С.Собаля”, 2004. – 192 с.

2. Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі: Магілёўская вобласць. – Мінск: Беларуская Савецкая Энцыклапедыя, 1986. – 408 с.

3. Марзалюк І. Магілёўская штодзённасць // Магілёўская даўніна, 1996. – С.5-13.

4. Слюнькова И.Н. Архитектура городов Верхнего Приднепровья XVII – середины XIX в. – Минск: Навука і тэхніка, 1992. – 144 с.

5. Чантурия В.А. История архитектуры Белоруссии. – Минск: Вышэйшая школа, 1985. – Т.1. – 296 с.

6. Чарняўская Т.І. Архітэктура Магілёва. – Мінск: Навука і тэхніка,1973. – 96с.

Да тэмы 4

1. Клімуць Ж.Я.Фарміраванне беларускай нацыянальнай кухні ў ХVIII-ХХ ст. // Шляхі Магілёўскай гісторыі: зборнік навуковых прац / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін.- Могилёв: УПКП «Могилёвская обл.типография им. С.Соболя», 2005. – С. 50-54.

2. Літоўская гаспадыня, ці Навука аб утрыманні ў добрым стане хаты. – Мінск: Полымя, 1993. – 366 с.

3. Спадчына, 2003. – № 2-3. [нумар прысвечаны спажывецкай культуры Беларусі].

4. Чапялінская Ж.І. Гісторыя і традыцыі харчавання // Шляхі Магілёўскай гісторыі: зборнік навуковых прац / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін.– Могилёв: УПКП «Могилёвская обл.типография им. С.Соболя», 2005. – С.46-50.

Да тэмы 5

1. Агееў А. Магілёўшчына пад час вайны 1812 года // Магілёўская даўніна, 1995. – С. 51-60.

2. Бектинеев Ш.И. Могилёвский пехотный полк // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць: зборнік навуковых прац. У 2 ч. Ч. І. / Уклад. І.Пушкін, В.Юдзін. – Магілёў, 2003. – С.150 – 159.

3. Котлярчук А. Карл ХІІ у гісторыі і паданнях Магілёва // Мінулая і сучасная гісторыя Магілёва: зборнік навуковых прац / Уклад. І.Пушкін.– Магілёў: УПКП “Магілёўская абласная ўзбуйненная друкарня”, 2001. – С. 95 – 99.

4. Пушкін Ігар “...Праз агонь у попел і тло” // Беларуская мінуўшчына, 1994.– № 3. – С. 23 – 24.

5. Сагановіч Г.М. Невядомая вайна (1654-1667). – Мінск: Навука і тэхніка, 1995. – 146 с.

Да тэмы 6

1. Агеев А.Г., Пушкин И.А. История профсоюзного движения Могилёвщины.- Могилёв: УПКП “Могилёвская обласная укрупнённая типография имени Спиридона Соболя”, 2005. – 216 с.

2. История Могилевского еврейства: Документы и люди: науч. популяр. очерки и жизнеописания. В 2-х кн. Кн. 1 / Сост. А. Литин. – Минск: Юнипак, 2002. – 256 с.

3. Пушкін Ігар Па дарозе ў ссылку // Пушкін – беларуская культура – сучаснасць: Матэрыялы Міжнароднай навуковай канферэнцыі. – Мінск: “Беларускі кнігазбор”, 1999. – С. 46 – 50.

4. Пушкін Ігар. Пушкіны. Адкуль яны? // А.С.Пушкін і Беларусь - А.С.Пушкин и Беларусь // Уклад. Т.Махнач, галоўн. рэд. А.Мальдзіс. – Мінск: Беларуская навука, 1999. – С. 85 – 86.

5. Шимукенус М.В. Могилёвские губернаторы 1772-1917 // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць: зборнік навуковых прац у 2 ч. Ч. 1 / Уклад. І.А. Пушкін, В.В. Юдзін. – Магілёў, 2003. – С. 138-141.

Да тэмы 7

1. Агеев А.Г., Пушкин И.А. История профсоюзного движения Могилёвщины.- Могилёв: УПКП “Могилёвская обласная укрупнённая типография имени Спиридона Соболя”, 2005. – 216 с.

2. Бяспанскі С.І. Магілёў сустракае каранаваных асоб // Магілёўшчына. ІІІ вып. – Магілёў, 1992. – С. 52-55.

3. Позняк С.В. Николай II в Ставке Верховного главнокомандования в Могилеве // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць: зборнік навуковых прац у 2 ч. Ч. 1 / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін. – Магілёў, 2003. – С. 226 – 274.

4. Пушкін І.А. Магілёў і Магілёўшчына ў святле апублікаваных архіваў Беларускай Народнай Рэспублікі // Шляхі Магілёўскай гісторыі: зборнік навуковых прац / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін. – Могилёв: УПКП «Могилёвская обл.типография им. С.Соболя», 2005. – С. 260 – 270.

5. Филиппович И.И. Могилев: Хроника событий 1917-1918 гг. – Могилев, 1995. – 125 с.

Да тэмы 8

1. Васілеўскі Ю. Да гісторыі Магілёўскага гуртка беларускай моладзі “Асвета” (1918-1923 гг.) // Магілёўская даўніна, 1994. – С. 25-33; 1996. – С. 29-40.

2. Кандратьева Л. Праект пераносу сталіцы БССР у Магілёў // Беларускі гістарычны часопіс. – 1994. – № 3. – С. 44 – 46.

3. Навіцкі У.І. Магілёў – цэнтр абнаўленчага руху РПЦ у Беларусі (20 – 30-я гг. ХХ ст.) // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць: зборнік навуковых прац у 2 ч. Ч. 2 / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін. – Магілёў, 2003. – С. 3 – 7.

4. Пушкін І.А. Удзел латышоў у грамадска-палітычным і культуным жыцці Магілёўшчыны (20-я гады) // Гісторыя Беларускага Падняпроўя. – Магілёў: Абласная друкарня, 1999. – С. 135 – 145.

5. Пушкін І.А. Удзел палякаў Магілёўшчыны у грамадска-палітычным жыцці БССР і адносіны да іх дзяржаўнага кіраўніцтва. 20-я гады ХХ ст. // Проблемы славяноведения: Сборник научных статей и материалов. Вып. 3. – Брянск: Изд-во БГУ, 2001. – С. 252 – 261.

6. Пушкін І.А. Удзел яўрэяў г. Магілёва ў грамадска-палітычным і культурным жыцці (1917 – канец 30-х гадоў ХХ ст.) // Этнаграфія Беларускага Падняпроўя: Матэрыялы навуковай канферэнцыі. – Магілёў: Выд-ва МДУ імя А. Куляшова, 1999. – С. 30 – 40.

7. Пушкін І.А. Як зачыняліся цэрквы ў Магілёве // Магілёўская даўніна. – 1996. – С. 87 – 90.

8. Селеменёв В. Как белорусскую столицу переводили в г. Могилев // Мінулая і сучасная гісторыя Магілёва: зборнік навуковых прац / Уклад. І.Пушкін. – Магілёў: УПКП «Магілёўская абласная ўзбуйненная друкарня», 2001. – С. 248 – 251.

Да тэмы 9

1. Барановский Е. Отражение истории обороны Могилева в июле 1941 г. в документах Национального архива Республики Беларусь, отечественой и немецкой литературе // Мінулая і сучасная гісторыя Магілёва: зборнік навуковых прац / Уклад. І.Пушкін.– Магілёў: УПКП “Магілёўская абласная ўзбуйненная друкарня”, 2001. – С. 297 – 300.

2. Борисенко Н. Днепровский рубеж: героическое лето 1941-го. - Могилёв: УПКП «Могилёвская укрупнённая областная типография имени Спиридона Соболя», 2004. – 368 с.

3. Коваленчиков Н.Н. Подпольные патриотические организации Могилёва в годы Великой Отечественной войны // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць: зборнік навуковых прац у 2 ч. Ч. 2 / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін. – Магілёў, 2003. – С. 101-107.

4. Костеров А.П. Бессмертный подвиг защитников Могилёва летом 1941 г. – Могилёв: УПКП «Могилёвская укрупнённая областная типография имени Спиридона Соболя», 2004. – 216 с.

5. Костеров А. Роль и значение оборонительных сражений на могилевском направлении летом 1941 года // Мінулая і сучасная гісторыя Магілёва: зборнік навуковых прац / Уклад. І.Пушкін.– Магілёў: УПКП “Магілёўская абласная ўзбуйненная друкарня”, 2001. – С. 258 – 262.

6. Свинтицкий Ф.А. Боевые действия войск 2-го Белорусского фронта по освобождению Могилёва // Шляхі Магілёўскай гісторыі: зборнік навуковых прац / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін.- Могилёв: УПКП «Могилёвская обл.типография им. С.Соболя», 2005. – С. 361 – 366.

Да тэмы 10

1. Борисенко Н.С. Проблемы охраны историко-культурного наследия г. Могилёва // Шляхі Магілёўскай гісторыі: зборнік навуковых прац / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін. – Могилёв: УПКП «Могилёвская обл.типография им. С.Соболя», 2005. – С. 448 – 453.

2. Бяспанскі С.І. Да пытання аховы помнікаў гістарычнага цэнтра Магілёва // Шляхі Магілёўскай гісторыі: зборнік навуковых прац / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін. – Могилёв: УПКП «Могилёвская обл.типография им. С.Соболя», 2005. – С. 444 – 448.

3. Волчок Г.И. Внешнеполитические связи Могилёва с регионами Российской Федерации // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць: зборнік навуковых прац у 2 ч. Ч. 2 / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін. – Магілёў, 2003. – С. 179-187.

4. Магілёў: ілюстраваны альбом / Уклад. Г.Карчэўскі; аўтары тэксту І.Пушкін, У.Цярэшчанка. – Мінск: НВТАА “Икселент”, 2003. – 95 с.

5. Морозова Н.Н. Экономическая оценка промышленного потенциала Могилёва // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць: зборнік навуковых прац у 2 ч. Ч. 2 / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін. – Магілёў,2003.– С.187–193.

6. Шымукенус. М. З гісторыі Магілёўскага Задняпроўя // Шляхі Магілёўскай гісторыі: зборнік навуковых прац / Уклад. І.А.Пушкін, В.В.Юдзін. – Могилёв: УПКП «Могилёвская обл.типография им. С.Соболя», 2005. – С. 69-74.

Вучэбнае выданне