2. Зат мөлшері деген не? Өлшем бірлігі. Авагадро саны нені көрсетеді?

Химия ғылымында сандык. қатынастар жиі колданылады. Мысалы, затта канша молекула бар, ал молекулаларда қанша атом болады деген сұрақтардың шешімін табу үшін химияда «моль» деген түсінік қолданылады.

Зат формуласы	C	Сu	H2O	CO2
ν, моль	1	1	1	1
Құрылымдық бірлігі	атом		молекула
N	6,022*1023		6,022*1023
Mr'	12	64	18	44
M, г/моль	12	64	18	44
m, г	12	64	18	44

Моль- зат мөлшерінің өлшемі, олν("ню") грек әрпімен белгіленеді. Сендер физика курсынан «Авогадро саны» деген түсінікпен таныссыңдар:N_A= 6,022 141 29(27)×10²³моль⁻¹

Кез келген заттың 1 молінде Авогадро санындай құрылымдық бірліктер (атом, молекула) болады. Олай болса «моль» дегеніміз Авогадро санындай құрылымдык бірлігі бар зат мөлшері.

Олай болса 64 г мыста, 18 г суда, 44 г көмірқышкыл газындағықұрылымдық бөлшектердің саны 12 г көміртекте болатын атомдар сандарымен бірдей, сондықтан моль дегеніміз - құрамында 12 г көміртекте болатын атомдар санына тең құрылымдық бөлшектер (атомдар, молекулалар) болатын заттың мөлшері.

Заттың 1 молінің массасын молярлық масса деп атайды, ол Мәрпімен белгіленеді, өлшемі г/моль. Оның сандық мәні салыстырмалы молекулалық массаға тең.

3. Дәріханада 500 г 9%-тік ерітінді дайындау үшін ас тұзының және судың қандай массасы қажет?

m ерітінді = 500г

(ерітіндінің массалық үлесі) Wтұз =9%=0,09 m тұз -? 

Шешуі: m тұз=500г*0,09= 45г m су = 500г-45г=455г

№24 Билет

1. Бейтараптану реакциясын теңдеулер арқылы көрсет

Бейтараптану ( орыс. нейтрализация ) ( лат. neuter – бейтарап ) - Күшті қышқылдар мен күшті сілтілердің әрекеттесу реакциясы; бұл реакция нәтижесінде сутек ионының қышқылдық, ал гидроксил иондарының сілтілік қабілеттері жоғалып, бейтарап ерітінділер

түзілетін болады.

ейтараптану реакциясы дегеніміз қышқыл мен негіздердің әрекеттесу реакциясы, нәтижесінде тұз бен су түзіледі.

BaO + H₂SO₄ = BaSO₄ + H₂O

Сu(OH)₂ + H₂SO₄ = CuSO₄ + 2H₂O

H₃PO₄ + KOH = KH₂PO₄ + H₂O

3NaOH + H₃PO₄ = Na₃PO₄ + 3H₂O

2. Бейорганикалық қосылыстар арасындағы генетикалық байланыс деген не? Мысалдарды теңдеу арқылы өрнекте.

Біз өмір сүретін материалдық әлем жалғыз сонымен қатар үздіксіз әртүрлі. Барлығы үздіксіз қозғалыста, үздіксіз ауысуда болады. Бірақ кейде бұл ауысулар тірі ағзаларға, суға, атмосфераға және тау жыныстарына зиянды әсерін тигізеді.

Біз сан рет жапырақтың сарғайып, солуын көбінесе жаңбырдан кейін болатынын байқаймыз.

О 1. S + O₂→ SO₂;   SO₃ + H₂O→ H₂SO₄ ;

2SO₂ + O₂→ 2SO₃; H₂SO₄ + CaCO₃→ CaSO₄ + H₂O + CO₂

О 2. 2Ca + O₂→ 2CaO; CaO + H₂O→ Ca(OH)₂

О 3. H₂SO₄ + Ca(OH)₂→ CaSO₄ + 2H₂O

2H⁺ +SO₄^2-- + Ca²⁺+2ОН→ CaSO₄+H₂O

Бұл тізбекте әртүрлі класс заттарына жататын бір элемент қайталанып, айналулар нәтижесінде CaSO₄ тұзына айналады.

бұндай тізбекті генетикалық қатар д.а. Мұндай заттар бір – бірімен генетикалық байланыс түзетін «туыстық заттар» , яғни бір бастауға ие. Бұл заттар генетикалық қатарда туыс болады.

№25 Билет