Хәәртә зург.

келвр.

Намр. Таалвр—шарһ нарн заңһта худгин эргндк хотхр болн сеер- мүдиг, алтн ус гүүлгсн кевәр, герләрн кеерүлв. Хотхр сөөгт нигтрәд урһсн көк ноһан, цеңкр торһна кизәр болҗ үзгднә; Көк-шалу ноһанд тогтсн сөөни чиг, нарна толянла наадв. Шар-шар боһшурһас, шивсн чолун кевтә нислдәд, ,шарлҗна бүр деер җиврән амраҗ суулдна. Тее- гин чимг болен эләс уняртсн аһарт—деер тевкрсң, үүлнә нааһур җиврән делҗ эрглдв.

Эн у теегт, заңһта худгин хойр талнь бүүрлсн хотн, һазрин ууд геедрсн болҗ медгднә. Дордк хотна дунд хойр әдл көвүд гүүлдәд. наач йовад, селәнә тал-дунд бәәсн цаһан шавр герүр көөлдәд орв... Көвүһән орҗ ирсиг үзчкәд, Цаһан келв: —Эндр мана Сумьяна һарсн өдр; ноха сарин 28-д һарла... Тигәд баавнь көвүндән шин киилг уйҗ бәәнәв. Дарунь Цаһан ик күүкән дуудад:—Кермн! Чи наадк дүүһинни школур авч йовх дегтр, туңгрцгинь белд,— гиҗ закв. Эн күүндвр соң- сҗасн Сумьяна үр Бадм:—Би ба'с школд орхар белднәв,— гиҗ келәд— гүүһәд, хәрҗ одв...

Школд одх өрүн Сумьян ики эрт серв, кир уга хувцан адһмтаһар өмсв, хотан күцц уусн уга... Удл уга, дарунь һартк сумкнь һазрт чирг дсн Сумьяна иньг Бадм орҗ ирв. Көвүд һаза бәәсн бочкта тергн деер һарад, школ бәәх селәнүр ширтҗ хәләлдв. Худгин ца, ууҗмд бәәх се- ләнә өндр деер бәргдсн ик цаһан школ нарна герлд, цаста уул мет, дүңгәһәд үзгдв.

—Сумьян, бааҗаһан хәлә, эцгчн чамаг школур күргтхә,— гиҗ экнь келснд, Сумьян игҗ хәрү өгв:

— Баав, бааҗа хөөһән бәәрнүрнь һарһҗ оч, — әрә үзгднә...

— Нә, сән, тигхлә би эврән таниг күргнәв гиҗ келәд,— Цаһан хувцан өмсәд, белдв.

Салькн — савр уга дүңгәсн сәәхн өрүн Бадм, Сумьян хойриг да- хулад Цаһан школ орад һарв... Эн һурвиг селәнә захд күрч йовтл цеңнүләд татсн бүшкүрин дун, өрүн цевр аһариг керчкәд, хойр көвүнә чикнд ирҗ дүүрәтв. Дарунь хагшулад цоксн кеңргин ә зүркиг байр- лулҗ соңсгдв. Эдниг селәнә дунд йовхд, гермүд ташрлсн учрар, школ үзгдсн уга. Селә давад һархла өөдм һазрт бәргдсн олн давхр цаһан гер дүңгәһәд үзгдв.

Деернь делсгсн улан туг: «Наартн!» «Наартн!»—гисн бәәдлтәһәр салькнә әмсхл дахҗ һаңхв.

Школд цуглрсн сурһульчнр шууглдв: теднә күзүнд йовх улан, улан галстук делсәд, һалин зали кевәр дәрвкв. Шинәс школд ирсн бичгдүдиг талднь зсгсаһад директор, багшнр йөрәв. Урднь сурч бәәсн күүкд, кө- вүд эднд белг түгәҗ өгвә. Нурһнь маштг болад хамгин захд зогссн Сумьянд нег бичкн дегтр күртв; тер дегтринь секәд хәләхлә—аав Ле­нина тавн настад цокулсн зург үзгдв. Тер ик шууган дотр Сумьян өврәсн татҗ авад, кесг дакад хәләв — Ильич җөөлн хәләцәр ширтҗ инәснь Сумьянд ик байр болв. Күрл—мөңгн хоңх җиңнхлә сурһульчнр школур орҗ зәәцв... Сумьян, Бадм эдниг багшнь дахулад классур орв... Классар дүүрң күүкд багшин суулһсн ормд көндрл уга сууцхав. Цуг- тан багшин амнас һарх ки күләлдв... Сурһулин багш Бадмин Кермн школд бийән яһҗ бәәрхиг болн, ном сурхин тускар цәәлһвр өгв. һал- үдин алднд—сурһуль төгсв, көвүд, күүкд хәрлдв.

Сумьян, Бадм хойр өрүн ирсн хаалһарн герүрн хәрәд һарцхав...

20