Khabunova_E_E__1210_ulmt_205_str_2005g

Кесг олн ахнртнь Мини баав ончта.

Хасгинтн олн адунднь Харимдн чигн ончта, Хамг олн адунднь Мини мөрн ончта

Алта деернь һархнь

Алта деернь һархнь Әмтә делкәнь дүңгәнә. Амулң эдлх нутгтан Ахнр-дүүнртән күрий.

Иҗл мөрн һолнь Ики холаснь налана. Үнн хөвмдн бәәхлә,

Үрглҗдән амулң күрхвидн.

Агт мөрдин хурднд Амулңта һазр хәәләвидн. Амулң менд нүүҗ, Әрәсән нутгтан бүүрлий.

Цастын цаһан уул

Цастын цаһан уулднь Цаһан арслңга наадта. Цагнь болсн Луузң Шарв Цагтахн һазриһән зөрв.

Заартын зандн бүшмүдтә билә. Заһлма күцм борта билә. Заяни һанц Луузң шарв Заятахн наһцнран темцв.

141

Бууһин сумн борта билә, Бууһад күләм зүрктә билә. Буйнь хөвтә Луузң Шарв Буйнтахн наһцнран темцв.

Самбрин һурвн толһаднь

Самбрин һурвн толһаднь Сайг саарлан архллав. Сальклад һарсн агтыһән Салмтахн арһмҗарн ээрләв.

Иҗл гидг һоласнь Ицҗ нааран нүүләв. Ицәд нааран нүүвчн Иҗл мөрндән булав.

Солг борнь совшна

Солг борнь совшна, Сувсн сиикнь санҗлдг билә. Ээлә, Дала Җаңһрнь Дүңглзҗ суудг билә.

Шур мөңгн шуургта, Шухмр алтн тайгта, Ээлә, Дала Җаңһрнь Дүңглзҗ суудг билә.

Алтн тахнь шаргна, Арнзл зеерднь агсрна. Ээлә, Дала Җаңһрнь Дүңглзҗ суудг билә.

Төмр тахнь шаргна, Төөлә зеерднь агсрна.

142

Ээлә, Дала Җаңһрнь Дүңглзҗ суудг билә.

Дөчн дөрвн термтә, Дөрвн миңһн уньнта. Ээлә, Дала Җаңһрнь Дүңглзҗ суудг билә.

Харһа модн хасвчта, Хар зандн харачта. Ээлә, Дала Җаңһрнь Дүңглзҗ суудг билә.

Хар келн тоһрун

Хар келн тоһрунь Хаврин сарднь доңһдна, Хәрин хол һазртнь Ээҗм яһтха гисмб?

Делсн деевричн Деесн арһмҗарн даруллав. Дегәд хол һазртнь Ээҗм яһтха гисмб?

Өл-маңхн тоһрун Өрүн, асхнднь доңһдна, Өкәрлн келсн үгдм Өөләд бәәдгнь юмб?

Ик делтә кеернь

Ик делтә кеернь Иҗлүрн хәләҗ инцхәнә. Иҗлдән нутглсн ээҗдән Итлг болҗ күрий.

143

Күмни өндр модднь Күриҗ дерлзҗ харһдна. Күрлзәд нүүгсн нүүдлдән Көгшн ааван ядлав.

Ботхн бөрвтә борнь Богдан эргәд меңнв. Богдднь нутглсн ээҗдән Богшурһа болҗ күрий.

Унһн халтр

Унһн халтр мөрнь Уйдл уга гүүнә.

Урд һарсн ахнр минь Улм хөөнән сангдна.

Дааһн халтр мөрнь Даңһдл уга гүүнә. Дахулад һарсн ахнрнь Даңгин хөөнән сангдна.

Экин туск частр

Киитн булгин уснднь Киилгән уһаһад сууулав. Киилгән уһаһад суув чигн Килмҗтә ээҗм сангдна.

Хәрү хәләсн эргднь Харһа модн нәәхлнә. Харһа модн нәәхлв чигн Хәәртә ээҗм сангдна.

Һашун худгин уснаснь Һаран уһаһад суулав.

144

Һаран уһаһад суухнь Һарһсн ээҗм сангдна.

Ээҗин уйсн сатин киилг Эләд угал шинәрн, Эн һазрин усн, өвсн Хүврәд угал көкәрн.

Хәрд мордсн күүкнә дун

Ээҗдән бәәхләрн Эрәтә торһ бүслләв, Ээҗәсн салхларн Элсн хошлң бүслүв.

Аавдан бәәхләрн Алтн, мөңгн биләв, Аавасн салхларн Арһмҗ, деес бүслләв.

Күүкнәрн бәәхләрн Күрлдә шовун биләв, Күүкнәсн хүврхләрн Күзүндән цевтә болув.

Холд мордхларн Харалхв гиҗ сансн угав, Хадм ээҗәсн Хазарлулхан медсн угав.

Ээҗиннь өөр суухларн Эрвң дааһнь биләв. Ээҗәсн салад һархларн

Арһмҗ дееснә тасрха болув.

145

Һазан далан көвәд, Һанц модн нәәхлнә, Һанц күмиг заясн Заяч чамлаһан зарһтав.

Күүнә һазриг Һашуһинь медсн угав, Күргн авалиг Харңһуһинь медсн угав.

Байн көвүг Гергтәһинь медсн угав, Бәәсн маласн Һазалх гиҗ сансн угав.

Мөңкин җирһх Мини үр-дүүнр, Малта күүнәс Махлаһан авад зултн.

Өл-маңхн тоһрун

Өл-маңхн тоһрун Өрүн, асхнднь доңһдна. Өврләд өсксн ээҗ мини Өрүн, асхнднь сангдна.

Хар делтә кеернь Хавтха цаснднь тарһлна. Ханцлад өсксн ээҗ мини

Хаврин сармудтнь сангдна.

Эцкнь күүкән санад дуулсн дун

Хадтахн һазртан Харцхан тальвлав.

146

Хатушг хол һазрт Көөркүһән өгләв.

Өгв чигн яахв, Өгсн аавнь золһх. Деңнүлтәхн һазрт

Дегдәмлән дахулый.

Дегд хол һазрт Көөркүһән өгләв. Өгв чигн яахв, Өгсн аавнь золһх.

Көк делтә күрң

Көк делтә күрңнь Көвкр цаснднь тарһлна, Көкүлн өсксн ээҗнь

Көглҗрһнә дуунла сангдна.

Хар делтә күрңнь Хәәлңгү цаснлань тарһлна, Ханцлн өсксн ээҗнь

Хаврин түрүнләнь сангдна.

Өрән торһань җиргхлә, Өнчн сүвәһәрн уйднав, Өврлн өсксн ээҗнь Өдртнь һурв сангдна.

Сайг сәәхн саарл

Сайг сәәхн саарлыннь Сәәр деернь өсләв, Сәәхн заңта ээҗиннь Өвр деернь өсләв.

147

Урлдана мөрнднь Олң татур түшән, Уйн баһ наснднь Ээҗ, аав түшән

Архлани мөрнднь Арһмҗ, һасн түшән. Арм баһ наснднь Аав, ээҗ түшән.

Сәәхн зеерд мөрн

Сәәхн зеерд мөрн Сариннь көллә наадна, Сәәхлҗ суусн мана ахнр Сарин туршарт җирһий.

Нәрхн зеерд мөрн Нарни көллә наадна,

Нәәрлдәд суусн мана ахнр Наснаннь туршарт җирһий.

Өндр зеерд мөрн Өлңгин шуураднь тарһлна, Үүрләд суусн мана ахнр

Үрглҗнән туршарт җирһий.

Һо зеерд мөрн Һолын шуураднь тарһлна, Һо-һольшг мана ахнр Һолтк үгән күүндий.

Шаңхагтахн шарһнь

Шаңгахн шарһ мөрнь Шарлҗна бүчринь кемлнә.

148

Шаҗн деед шүтәнд Шамдҗ күрч мөргий.

Бумб сәәхн аршаһинь Бум күцәһәд аршалый. Буйн килнц хойриг Бурхн теңгрнь өршәтхә.

Барун бийдк шүтәнд Бадрсн сәәхн мөргий. Бадрад ирсн дәәсиг Баатр кевтә дарий.

Хар унһн җора

Хар унһн җоратнь Хагин усн ундта, Хәрин ахнр ахнр болхнь Эн сөңгиһән эдлит.

Чигә эдлҗ суй, Чилгр үгән күүндий. Чикнд соңсгдх һазрас

Чидлиһән бичкә хармний.

Әрк-арзин сүүрд Амн үгән күүндий Әмән үрх һазрас

Аһурсан бичә хармный.

Хаалһд һарад йовҗахла дуулдг дун

Бориһән тохитә, унад мордий, Болзган келитә, соңсад мордий, Болзган келитә, соңсад мордий.

149

Шикриһән буслһитә, амсад мордий, Ширдгән делгитә, сууһад мордий, Ширдгән делгитә, сууһад мордий. Халтриһән тохитә, унад мордий, Халхиһән тосита, шовшад мордий, Халхиһән тосита, шовшад мордий.

Чикндән делдң

Өрлә босад, өркән хәрүләд, Чикндән делдң, нүдндән өөртә. Нүүрән уһаһад, үсән самлад, Чикндән делдң, нүдндән өөртә.

Толһаһан самлад, үсән гүрәд, Чикндән делдң, нүдндән өөртә. Арһсан түүһәд, цәәһән чанад, Чикндән делдң, нүдндән өөртә.

Үкрән сааһад, чигәһән бүләд, Чикндән делдң, нүдндән өөртә. Чигәһән бүләд арсан идәләд, Чикндән делдң, нүдндән өөртә.

Арсан идәләд, әркән нерәд, Чикндән делдң, нүдндән өөртә. Әркән нерәд, таварн ууһад. Чикндән делдң, нүдндән өөртә.

Бүүвлдә

Арчад орксн альмн болсн Бүүвлдә-бүүвлдә Аав ээҗдән баран болсн Бүүвлдә -бүүвлдә Агт күлгин эзн болсн

150