Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

ЎУМ СОЦИОЛОГИЯ

.pdf
Скачиваний:
178
Добавлен:
05.01.2021
Размер:
538.76 Кб
Скачать

В) кузатиш усули методларидан бири С) ҳужжатларни таҳлил қилиш методларидан бири D) экспериментнинг бир тури.

9.Социология дастлаб қандай ном билан аталган?

А) сиёсий арифметика В) тарихий таҳлил С) социал фалсафа

D)социал физика

10.Шахс структурасининг асосий элементларини кўрсатинг:

А) билим, маданият ва фаоллик В) хотира, маданият ва фаолият С) дунёқараш, хотира ва маданият

D)маданият, билим ва дунёқараш

11.Социология фани қайси фан негизида шаклланди?

А) психология В) математика С) психология D) фалсафа

12. Социологик мониторинг бу:

А) бирламчи социологик маълумотларни йиғувчи, таҳлил қилувчи ва ахборотларни тарқатувчи тизим В) жамиятдаги ижтимоий муаммоларни ўрганувчи, таҳлил қилувчи,

ечимини ва назоратини таъминловчи тизим С) социологик тадқиқотларни ўтказиш, социологик жараёнлар ҳақидаги

ахборотлардан доимий фойдаланишни таъминловчи тизим

D) социологик тадқиқотларни доимий кузатувчи, назорат қилувчи ва баҳоловчи тизим

13.XIX аср ярмида социологиянинг фан сифатида шаклланишининг объектив сабабини айтиб беринг?

А) техника ва ишлаб чиқаришнинг тараққиёти В) инсоннинг абсолют озодликка интилиши

С) ижтимоий тартибни ташкил этишнинг зарурийлиги

D)ижтимоий инқилоб

14.Индивид хатти-ҳаракати учун эталон бўлиб хизмат қиладиган гуруҳ

– бу:

А) бирламчи гуруҳ В) квазигуруҳ С) референт гуруҳ

D)идеал гуруҳ

15.Социологик тадқиқот дастурида гипотеза (фараз)нинг турларини кўрсатинг:

А) намунавий ва ишчи В) позитив ва негатив

С) анъанавий ва замонавий

D)илмий ва ишчи

81

16.Ҳужжатларни ўрганиш методларининг турларини аниқланг:

А) анъанавий ва замонавий В) анъанавий ва формаллаштирилган С) иерархиявий ва тарихий

D) умумий ва хусусий

17.Социометрия методининг асосчиларини аниқланг:

А) Конт ва Спенсер В) Гурвич ва Морено С) Дюркгейм ва Вебер D) Вебер ва Зиммель

18.Квазигуруҳларга қуйидагилардан қайси бири киради?

А) жамоа В) элат ва миллат С) оломон

D)уруғ ва қабила

19.Социология фани қачон ва қаерда вужудга келган?

А) АҚШда 19-асрда В) Шарқий Европада 19-асрда

С) Жанубий Америкада 18-асрда D) Ғарбий Европада 19-асрда

20.Э.Дюркгейм фикрича социал фактларнинг асосий хусусиятлари:

А) объектив мавжуд, очиқ ва мослашувчан В) объектив мажуд, индивиддан мустақил, индивид хатти-ҳаракатини бошқариш ва таъсир этиш

С) очиқлик, ўзгарувчанлик, мослашувчанлик, функционал ва ривожланиш

D)ижтимоийлашув, тартибни сақлаш, ишлаб чиқариш ва қайта тиклаш

21.Илк бор социологик муаммолар қайси фан тизимида ўрганилган?

А) биология В) иқтисодиёт С) тарих

D)фалсафа

22.Контент – анализ ҳужжатларни таҳлил қилиш методларининг қай бирига киради?

А) анъанавий В) умумилмий

С) формаллаштирилган

D)хусусий илмий

23.Гипотеза социологик тадқиқот дастурининг қайси қисмида берилади?

А) амалий қисмида В) назарий қисмида С) хулоса қисмида

D)кириш қисмида

24.Пилотаж тадқиқот эмпирик социологик тадқиқотнинг қайси босқичида ўтказилади?

82

А) маълумотларни қайта ишлаш босқичида В) якунловчи босқичда С) тайёргарлик босқичида

D) асосий амалий босқичда

25.Мониторинг атамаси илк маротаба қайси фанда қўлланилган?

А) ҳуқуқшунослик В) криминалистика С) экология

D) политология

26.Шахс манфаати турларини аниқланг:

А) мақсадли, қадриятли, анъанавий ва маданий В) мақсадли-рационал, қадриятли-рационал, аффектив ва анъанавий С) муносабат, ҳаракат, таянч ва йўналиш

D) мақсадли, мақсадсиз, асосий ва иккинчи даражали

27.Социологиянинг мустақил фан сифатида шаклланишига қайси фанлар фаол таъсир кўрсатган?

А) табиатшунослик фанлари В) аниқ фанлар С) ижтимоий фанлар

D)гуманитар фанлар

28.Эмпирик социологик тадқиқот қандай якунланади?

А) хулосалар ишлаб чиқиш В) хисобот тайёрлаш С) таклиф ва тавсиялар бериш

D) натижаларни таҳлил қилиш

29. Социал динамика нимани ўрганади?

А) Жамиятнинг ўсиш, ўзгариш ва ривожланиш қонунларини В) Жамият фаолиятининг қонунларини С) Социал қонунларнинг ўзаро алоқасини

D) Социал воқейликнинг устувор йўналишларини

30.О.Конт “социология” терминини илк бора қаерда ишлатган?

А) “Позитив фалсафа курси” асрининг 1-томида В) “Позитив фалсафа курси” асрининг 2-томида С) “Позитив фалсафа курси” асрининг 3-томида

D)“Позитив фалсафа курси” асрининг 4-томида

31.Социологияда Г.Спенсер қандай концепцияни яратган?

А) формал социология В) ноорганик социология С) ноформал социология

D)органик социология

32.Шахснинг ижтимоийлашуви босқичларини аниқланг:

А) социал интеграция ва дифференциация В) социал адаптация ва социал интерпретация

С) социал адаптация ва социал интериоризация

D)социал интеграция ва модернизация

83

33.Социометрия методи социологияга қайси фандан кириб келган?

А) фалсафа В) этика

С) политология

D)психология

34.Социологиянинг классик ривожланиш босқичи вакилларини аниқланг:

А) О.Конт, З.Фрейд ва П.Сорокин В) О.Конт, Э. Дюркгейм ва Г.Спенсер С) О.Конт, М.Вебер ва Г.Зиммель

D)О.Конт, Т.Парсонс ва Р.Мертон

35.М.Веберга кўра социал хатти-ҳаракатлар турлари:

А) мақсадли, қадриятли, рационал ва аффектив В) мақсадли-рационал, девиант, анъанавий ва маданий

С) мақсадли-рационал, қадриятли-рационал, аффектив ва анъанавий D) мақсадли-рационал, қадриятли, маданий ва анъанавий

36.Экспост – факто бирламчи социологик маълумотларни тўплаш методларининг қайси турига киради?

А) сўров методи В) кузатиш методи С) тажриба методи

D) ҳужжатларни таҳлил қилиш методи

37.Кўпинча иқтисодий, диний, сиёсий манфаатлар юзасидан

тузиладиган гуруҳлар қандай гуруҳ турига киради?

А) аутгуруҳ В) квазигуруҳ

С) бирламчи гуруҳ D) иккиламчи гуруҳ

38.Социологик тадқиқот дастури нимадан бошланади?

А) мақсад ва вазифани белгилаш В) объект ва предметни танлаш С) муаммони қўйиш

D) асосий тушунчаларни ишлаб чиқиш

39.Келиб чиқиши рус, америкалик социолог номини кўрсатинг.

А) И.Кон В) П.Сорокин

С) Т.Заславская D) В.Ядов

40.Социал хатти-ҳаракат назарияси асосчиси...

А) Р.Мертон В) М.Вебер в) Г.Зиммель D) Г.Спенсер

41. Социал ташкилотларга социологик ёндашувларни аниқланг:

А) регулятив, реляцион ва интегратив

84

В) анъанавий, рационал ва замонавий С) табиий, рационал ва неорацонал D) танқидий, табиий ва неорационал

42.Макс Вебернинг социологияси қандай номланади?

А) формал социология В) тушунувчи социология

С) позитивистик социология

D)психологик социология

43.«Социал мобиллик» терминини социологияга ким киритган?

А) М.Вебер В) П.Сорокин С) Р.Мертон

D)Т.Парсонс

44.Жамиятдаги ижтимоий тенгсизликни ўрганувчи назарияни аниқланг:

А) социал мобиллик В) девиация

С) социал стратификация

D)социал интериоризация

45.Ҳозирги замон социологиясидаги йўналишлар қайси жавобда тўғри келтирилган?

А) позитивизм, структуравий-функционализм, органик ва формал В) неопозитивизм, танқидий, зиддият, аналитик С) неопозитивизм, феноменология, этнометодология, классик

D)позитивизм, органик, тушунувчи, формал

46.Жамиятда шахс ва социал гуруҳларнинг социал меъёрларга амал қилишини назорат қилувчи тизим – бу:

А) социал бирлик В) социал институт С) социал бирлашма

D)социал ташкилот

47.Ижтимоий тизимларга хос хусусиятлар:

А) ўзгарувчанлик, тартибни сақлаш, қайта тиклаш, ривожланиш В) очиқлик, ишлаб чиқариш, ўзгарувчанлик, назорат

С) иерархиявийлик, такрор ишлаб чиқариш, мослашувчанлик, ўзини қайта тиклаш

D) ўзгарувчанлик, мақсадга йўналганлик, очиқлик, ўзини қайта тиклаш

48.”Кўзгудаги Мен” назариясининг асосчисини аниқланг:

А) Э.Дюркгейм В) П.Сорокин С) Ч.Кули

D)У.Томас

49.М. Веберга кўра легитим ҳокимиятнинг идеал типларини кўрсатинг:

А) рационал, анъанавий, харизматик В) демократик, тоталитар ва авторитар

85

С) анъанавий, харизматик ва демократик D) бюрократик, демократик, автократик

50.“Аффектив хатти-ҳаракат” тушунчасини ким асослаб берган?

А) Р. Мертон В) М. Вебер С) Г. Зиммель

D)Г. Спенсер

51.Дюркгейм девиант хулқ-атвор назариясининг асосий тушунчаси...

А) аномия В) дегуманизация

С) дестабилизация

D)эксплуатация

52.Ғарбда этносоциолог сифатида ном қозонган Шарқ мутафаккири:

А) Абу Али Ибн Сино В) Абу Наср Форобий С) Ал Мотурудий

D)Абу Райхон Беруний

53.Социал меъёрлардан четга оғувчи, аммо жиноий ҳисобланмайдиган хатти-ҳаракат қандай номланади?

А) девиант хатти-ҳаракат В) делинквент хатти-ҳаракат С) позитив хатти-ҳаракат

D)негатив хатти-ҳаракат

54.“Социал динамика” тушунчасини социологияга жорий этган олим..?

А) М.Вебер В) Г.Зиммель С) О.Конт

D)Г.Спенсер

55.Г. Зиммель социологияда қандай концепцияни яратган?

А) тушунувчи социология В) формал социология С) аналитик социология D) зиддият социологияси

56.Жамиятни организм сифатида талқин қилган олим…

А) К.Маркс В) О.Конт С) Г.Спенсер

D)Э.Дюркгейм

57.Қайси социолог томонидан биринчи бўлиб«ўз жонига қасд қилиш» мавзуси ўрганилган?

А) З.Фрейд. В) Э.Фромм.

С) Э.Дюркгейм.

D)Г.Зиммель

58.М.Веберга кўра социал хатти-ҳаракатлар турлари:

86

А) мақсадли, қадриятли, рационал ва аффектив В) мақсадли-рационал, девиант, анъанавий ва маданий

С) мақсадли-рационал, қадриятли-рационал, аффектив ва анъанавий D) мақсадли-рационал, қадриятли, маданий ва анъанавий

59.Социологияда психоаналитик йўналиш асосчисини аниқланг:

А) Г.Гурвич В) Т.Парсонс С) Я.Морено D) З.Фрейд

60.Социологияда Г.Спенсер қандай концепцияни яратган?

А) формал социология В) ноорганик социология С) ноформал социология

D)органик социология

61.Социал институтларнинг амал қилиш доираси ва вазифаларига кўра кўринишларини аниқланг:

А) реляцион, интегратив, сиёсий, иқтисодий, маданий В) сиёсий, маданий, иқтисодий, диний ва мафкуравий С) регулятив, интегратив, маданий, анъанавий, реляцион

D)анъанавий, замонавий, диний, сиёсий ва иқтисодий

D)белгиланган ва эришилган

62.«Социал мобиллик» тушунчаси нимани ифодалайди?

А) хулқ-атвор нормаларининг қайсидир бир вазиятдаги маълум бир тўплами.

В) индивид (социал гуруҳ) томонидан ўзининг социал мавқеини ўзгартириши.

С) социал тизим барқарорлигининг бузилиши.

D) социал тизимда индивид ва гуруҳ муносабатларининг ўзгариши

63.Қуйидагилардан қайси бири Контнинг«асосий фанлар иерархияси» га тегишли?

А) математика, астрономия, физика, биология, социология. В) социологиядан ташқари барча аниқ фанлар.

С) иқтисодий фанлар, сиёсий фанлар, диний фанлар, ҳуқуқ, социология.

D)иқтисодий фанлар, сиёсий фанлар, ҳуқуқ, социология.

64.Қуйидаги социал ҳодисалардан қайси бирини девиант хулқ-атвор нормаларига киритиш мумкин?

А) Ичкиликбозлик, наркомания. В) Туғилиш, ўлим.

С) Миграция, кадрлар қўнимсизлиги.

D)Ишсизлик

65.«Социологик метод қоидалари» асари муаллифини аниқланг:

А) Э.Дюркгейм В) Т.Парсонс С) Ф.Знанецкий D) А.Шюц

66. Социал меъёр – бу:

87

А) шахсларнинг амал қилиши мажбурий бўлган ижтимоий-сиёсий ва ҳуқуқий қонун-қоидалар тизими В) социал гуруҳ ва бирликлар томонидан яратиладиган расмий -қонун қоидалар мажмуаси

С) шахс ёки гуруҳнинг хулқ-атворини муайян социал муҳитга мослаштирувчи қоидалар мажмуи

D) шахснинг девиант хатти-ҳаракатларини белгиловчи тизим

67.Г.Спенсерга кўра социал ва биологик организмни ташкил этувчи 3 система:

А) регулятив, яшаш учун воситалар ишлаб чиқувчи ва тақсимловчи В) регулятив, интегратив, анъанавий С) реляцион, регулятив, интегратив

D)регулятив, ишлаб чиқарувчи ва тартибга солувчи

68.Жамиятга социологик ёндашув турларини аниқланг:

А) анъанавий, замонавий ва фалсафий В) механистик, органистик ва культурологик С) рационал, табиий ва неорационал

D) умумий, хусусий ва индивидуал

69.Аналитик социология асосчисини аниқланг:

А) Э.Дюркгейм В) П.Сорокин С) Т.Парсонс D) Л.Уорд

70.Шахс ёки гуруҳнинг ижтимоий даража бўйлаб мавқеини ўзгариши қандай мобилликка киради?

А) ихтиёрий В) мажбурий С) вертикал D) горизонтал

71.Кишиларнинг у ёки бу вазифани бажаришдаги ихтиёрий ёки мажбурий уюшмаси бу:

А) социал гуруҳ В) социал институт

С) социал бирлашма D) социал ташкилот

72.«Социал стратификация» атамаси қайси фандан ўзлаштирилган?

А) фалсафа В) биология С) геология

D) политология

73.Социологияда позитивизм йўналиши асосчисини аниқланг:

А) И.Кон В) П.Сорокин

С) Т.Заславская D) О.Конт

88

74.М.Вебер нечта социал хатти-ҳаракат турини ажратиб кўрсатган?

А) 2 та В) 3 та С) 4 та

D)5 та

75.Социологияда структуравий-функционализм оқими асосчиларини аниқланг:

А) О.Конт ва Э.Дюркгейм В) М.Вебер ва Г.Спенсер С) Р.Мертон ва Т.Парсонс

D)Т.Парсонс ва Л.Уорд

76.Социал статика нимани ўрганади?

А) ижтимоий воқеликнинг табиий қонунларини В) воқеа ва ҳодисаларнинг ўсиш ва ривожланишини

С) ижтимоий элементларнинг мувозанатини, мавжудлик қонунларини D) ижтимоий таназзулни

77.«Социал мобиллик» терминини социологияга ким киритган?

А) М. Вебер В) П. Сорокин С) Р. Мертон

D)Т. Парсонс

78.Америкалик социолог Д.Белл томонидан киритилган ҳозирги кун жамияти кўринишини аниқланг:

А) фароовонлик жамияти В) индустриал жамият С) постиндустриал жамият

D)мўл-кўлчилик жамияти

79.Социологизм концепциясининг асосчиси…

А) Э.Дюркгейм В) М.Вебер С) О.Конт

D) Г.Спенсер

80. К.Поппер томонидан киритилган жамият кўринишларини аниқланг:

А) индустриал ва постиндустриал жамият В) демократик ва тоталитар жамият С) фаровонлик ва мўл-кўлчилик жамияти D) очиқ ва ёпиқ жамият

81.Қуйидагилардан қайси бири ҳақиқатга яқин: социология нимани ўрганади?

А) ҳар қандай социал ҳодисаларни В) катта миқдордаги объектлар сони

С) чегараланган ижтимоий объектлар сони D) фақат битта объектни

82.Жамиятни ҳаётини таҳлил килишда синфий ёндашув назариясига таянган олим...

89

A). М.Вебер

B). К.Маркс

C). Р.Парк

D). Ф.Знанецкий

83.«Жамиятни университетлар бошқаради» деган назария қайси жамиятга хос?

A)саноатлашган жамият В) постиндустриал жамият С) демократик жамият

D)авторитар жамият

84.Жамият ҳаётида оиланинг қайси функцияси асосий ролни ўйнайди?

A)репродуктив

B)иқтисодий

C)рекреатив

D)сиёсий

85. Д.Морено “кичик гуруҳлар”ни тадқиқ қилишда қайси методдан фойдаланишни таклиф қилган?

A)статистик метод

B)эксперт баҳолаш методи

C)социометрия методи

D)тест методи

86.XX аср 70йилларида пайдо бўлган ижтимоий назарияни аниқланг.

A)очиқ жамият

B)ёпиқ жамият

C)индустриал жамият

D)постиндустриал жамият

87.«Индустриал жамият» назарияси қачон шаклланган?

A)1950-60-йиллар

B)XX асрнинг бошларида

C)XX асрнинг 80-90-йилларида

D)XXI аср боши

88.Қуйидагилардан қайси бири ахборот ва хизмат кўрсатиш соҳалари ижтимоий тараққиётни таъминловчи омилларига айланган жамият ҳисобланади?

A)индустриалликкача мавжуд жамият

B)индустриал жамият

C)постиндустриал жамият

D)тоталитар жамият

89.Социология оилани қандай ўрганади?

A) бирламчи кичик гуруҳ сифатида B) муносабатлар йиғиндиси сифатида C) социал институт сифатида

D) ижтимоий-маданий ҳодиса сифатида

90.Замонавий Ғарб жамиятида ўрта синф салоҳияти...

A) 20-25. %

90

Соседние файлы в предмете Социология