- •Содержание
- •1. Место дисциплины в структуре ооп:
- •Рабочая программа
- •Рабочая программа
- •5. Образовательные технологии
- •6.Учебно-методическое и информационное обеспечение дисциплины (модуля)
- •2) Художественная литература
- •8. Методические рекомендации (материалы) для преподавателя
- •Семинарские занятия
- •9. Методические указания для студентов
- •«Башҡорт әҙәбиәте тарихы: хәҙерге әҙәбиәт» курсы буйынса семинар һорауҙары
- •10. Учебно-методическое обеспечение самостоятельной работы студентов «Башҡорт әҙәбиәте тарихы: хәҙерге әҙәбиәт» курсы буйынса үҙ аллы шөғөлләнеү өсөн темалар һәм биремдәр
- •Тема1: Хәҙерге башҡорт шиғриәте
- •Тема 2: Хәҙерге башҡорт прозаһы
- •Тема 3: Хәҙерге башҡорт драматургияһы
- •Бирем №1 «Башҡорт әҙәбиәте тарихы: хәҙерге әҙәбиәт» курсы буйынса реферат өсөн темалар
- •Бирем №2 Конспект өсөн сығанаҡтар
- •Бирем №3 Ижади һәм эҙләнеү эштәре
- •11. Контрольно-оценочные материалы.
- •26. Н.Мусиндың “ Һуңғы солоҡ” әҫәренең жанры?
- •Б) повесть
- •Ҡалған белемдәрҙе (остаточные знания) тикшереү буйынса контроль эш һорауҙары
- •«Башҡорт әҙәбиәте тарихы: хәҙерге әҙәбиәт» курсынан имтихан һорауҙары (көндөҙгө бүлек студенттары өсөн)
- •«Башҡорт әҙәбиәте тарихы: хәҙерге әҙәбиәт» курсынан имтихан һорауҙары (ситтән тороп уҡыу бүлеге студенттары өсөн)
- •Рейтинг-план дисциплины
- •Рейтинг-план дисциплины
- •Рейтинг-план дисциплины
- •Рейтинг-план дисциплины
- •Рейтинг-план дисциплины
- •Рейтинг-план дисциплины
Бирем №2 Конспект өсөн сығанаҡтар
1. Хөсәйенов Ғ. Башҡорт әҙәбиәтенең поэтикаһы. - Өфө: Ғилем, 2006. – 108-152-се биттәр.
2. Башҡортостан яҙыусыларының съезд материалдары («Ағиҙел», 2001, №6; 2006, №6; 2011, №5)
Бирем №3 Ижади һәм эҙләнеү эштәре
1. «Ағиҙел» журналында һуңғы өс йылда баҫылып сыҡҡан хикәйәгә анализ.
2. «Хәҙерге башҡорт прозаһында репрессия темаһы» (эҙләнеү эше)
3. Әҙәби һүҙлектәрҙе ҡулланып, түбәндәге терминдарға билдәләмәләрҙе яҙып алығыҙ һәм сағыштырығыҙ:
а) Автор, аллегория, лирик герой, драма, жанр, комедия, композиция, лирика, литературный процесс, мемуар, мотив, образ,, персонаж, поэтика, әҙәби төр (род), символика, сюжет, текст, тип, трагедия, фабула, характер, хронотоп.
б) Ҡисса,новелла,хикәйә, хикәйәләү (повествование), хикәйәләүсе (повествователь), повесть,хикәйә,роман,тарихи роман, эпос.
4. “Хәҙерге башҡорт тарихи романдарында тарихи шәхестәр образы” (эҙләнеү эше).
Әҙәбиәт:
Введение в литературоведение. Литературное произведение: Основные понятия и термины: Уч.пособие / Л.В. Чернец, В.Е.Хализев, С.Н. Бройтман и др. / Под редакцией Л.В.Чернец. - М.: Высшая школа, Академия, 2000. – 556 с.
Краткая литературная энциклопедия. В 9-и томах. - М.: Советская энциклопедия, 1962 – 1979.
Литературная энциклопедия терминов и понятий. - М.:Интелвак, 2001. – 1595 с.
Литературный энциклопедический словарь. - М.: Советская энциклопедия, 1987. – 751 с.
11. Контрольно-оценочные материалы.
“Башҡорт әҙәбиәте тарихы” курсы буйынса тест һорауҙары
ДЕ1
“Хәҙерге башҡорт шиғриәте”
1.“Эй яҙмышым минең - Башҡортостан” шиғырының авторы
а) Рауил Бикбаев
б) Әнғәм Атнабаев
+в) Факиһа Туғыҙбаева
г) Муса Ғәли
2.“Рух яҙыуы”, “Ҡаратау тотҡоно” әҫәрҙәренең авторы
+а) Ҡ.Аралбай
б) Р.Бикбаев
в) Т.Ғәниева
г) Т.Йосопов
3.Экология мәсьәләләре күтәрелгән әҫәр
а) Р.Бикбаев “Яҙмышым”
б) Т.Ғәниева “Ҡыпсаҡтар”
в) Ғ.Сәләм “Бала”
+г) Р.Бикбаев “Һыуһаным – һыуҙар бирегеҙ”
4.Рауил Бикбаевтың тыуған яғы
а) Силәбе өлкәһе
б) Баймаҡ районы
+в) Ырымбур өлкәһе
г) Һамар өлкәһе
5.Поэма – ул …
а) лирик эпос
б) шиғри роман
+в) лиро-эпик жанр
г) шиғри хикәйә
6. Поэма-очерк, поэма-ҡобайыр, поэма-сонеттар шәлкеме… Классификация ниндәй принциптан сығып бирелгән ?
а) тематик принцип
б)проблематик принцип
+в) жанр-ара күренештәр принцибы
г) төр (род) принцибы
7. Рәшит Назаров ниндәй районда тыуған?
а) Бәләбәй
+б) Ауырғазы
в) Ишембай
г) Әлшәй
8. Хәсән Назарҙың әҫәрҙәре
+а) “Шәмсыраҡ”, “Асманға ашыу”
б) “Һыуһаным – һыуҙар бирегеҙ”, “Система”
в) “Арҡайым”, “Ҡыпсаҡтар”
г) “Үлмәҫбай”, “Декабрь йыры”
9. Факиһа Туғыҙбаеваның тыуған яҡтары
а) Бөрйән районы
б) Сибай районы
+в) Бүздәк районы
г) Баймаҡ районы
10. Факиһа Туғыҙбаева ниндәй премия лауреаты (1996 йыл)?
+а) Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы
б) Рәми Ғарипов исемендәге премия
в) Шәйехзада Бабич исемендәге дәүләт премияһы
г) Нобель премияһы
11. Факиһа Туғыҙбаева ниндәй журналдың ойоштороусыһы була?
а) Толпар
б) Шоңҡар
+в) Аҡбуҙат
г) Ватандаш
12. Таңһылыу Ҡарамышеваның ниндәй әҫәре «Урал батыр» эпосы мотивтары буйынса яҙылған?
а) «Һағыш»
б) «Килә йәшәгеләр»
+в) «Ҡарыһүҙ серҙәре», “Асылған серҙәр”
г) «Ай»
13. Рауил Бикбаевтың ниндәй поэмаһында “Урал батыр” эпосының мотивтары бар?
а) “Һыуһаным – һыуҙар бирегеҙ”
+б) “Тамғалы уҡ”
в) “Барокамера”
г) “Хазина”
14. Рауил Бикбаевтың ҡайһы әҫәрендә йылғалар “һөйләшә”?
а) “Хазина”
+б) “Һыуһаным – һыуҙар бирегеҙ”
в) “Барокамера”
г) “Тамғалы уҡ”
15. М.Кәримдең “”Ҡара һыуҙар” әҫәренең жанры
а) драма
+б) поэма
в)роман
г) повесть
16. Рауил Бикбаевтың “Һыуһаным – һыуҙар бирегеҙ” поэмаһының композиция формаһы
+а) сәйәхәтнамә
б) хат
в) көндәлек
г) детектив
17. “Халҡыма хат”, “Хазина” поэмаларының авторы?
а) Тимер Йосопов
б) Булат Рафиҡов
+в) Рауил Бикбаев
г) Сәйфи Ҡудаш
18. “Мин халҡымдың сәскә күңеленән
Бал ҡортондай ынйы йыямын...”
Был шиғри юлдарҙың авторы?
а) Зәйнәб Биишева
б) Кәтибә Кинйәбулатова
в) Афзал Таһиров
+г) Рәми Ғарипов
19. Рәми Ғарипов 1964 йылда үҙенең тәүге поэмаһын яҙҙы. Шағир уны башта “1937” тип атағайны. Ниндәй әҫәр хаҡында һүҙ бара?
а) “Аманат”
+б) “Табыныу”
в) “Туған тел”
г) “Киләсәгем”
20. Рәми Ғариповтың тәржемәләр китабы нисек атала?
а) “Йондоҙло уйҙар”
б) “Таш сәскә”
+в) “Минең антологиям”
г) “Һабантурғай йырҙары”
21. Сонет жанры өлкәһендә эшләүсе шағирә
+а) Әнисә Таһирова
б) Фәүзиә Рәхимғолова
в) Һәҙиә Дәүләтшина
г) Зәйнәб Биишева
22. Һуңғы йылдарҙа поэманы көнсығыш әҙәбиәте традицияларына эйәреп нисек атай башланылар?
а) хәжвиә
б) мәрҫиә
+в) дастан
г) робағи
23. Хәҙерге шиғриәттә сатира, юмор өлкәһендә эшләгән шағирҙы атағыҙ
+а) Марсель Сәлим
б) Дауыт Юлтый
в) Афзал Таһиров
г) Ғәйнан Хәйри
24. “Ҡапҡаңды ас, Быуат!” поэмаһының авторы?
а) Тамара Ғәниева
б) Факиһа Туғыҙбаева
в) Марат Кәримов
+г) Муса Ғәли
25. “Аҡ тирмә” поэмаһының авторы?
а) Мостай Кәрим
+б) Ҡәҙим Аралбай
в) Марат Кәримов
г) Ирек Кинйәбулатов
26. “Арҡайым”, “Ҡыпсаҡтар” поэмаларының авторы?
а) Тимер Йосопов
б) Рәми Ғарипов
+в) Тамара Ғәниева
г) Зәки Вәлиди
27. “Ҡашмау” поэмаһының авторы?
+а) Рәйес Түләк
б) Ғәбиҙулла Зарипов
в) Рәми Ғарипов
г) Рәшит Назаров
28. Фигуралы шиғырҙар ижад итеүсе, “Һаҙағай”, “Тыштағы зыярат”, “Үрелеп алған алма” әҫәрҙәренең авторы, “Киске Өфө” гәзитендә эшләүсе журналист
а) Шамил Анаҡ
б) Тәнзилә Дәүләтбирҙина
+в) Әхмәр Үтәбай
г) Мостай Кәрим
29. Хәҙерге осорҙа ҡобайырҙар ижад иткән сәсәниә, ғалимә?
+а) Розалия Солтангәрәева
б) Гөлфиә Юнысова
в) Гөлнур Яҡупова
г) Тамара Ғәниева
30. Йыр жанрында эшләүсе шағирҙарҙы билдәләгеҙ
а) Әхиәр Хәкимов, Динис Бүләков
+б) Сафуан Әлибай, Рәмил Сурағол, Дим Мәннән
в) Ҡәҙим Аралбай, Рауил Бикбаев, Ринат Камал
г) Булат Рафиҡов, Яныбай Хамматов
31. Бөйөк Ватан һуғышын үткән шағирҙар
а) Әхмәр Үтәбай, Марсель Искәндәров, Рәйес Түләк
б) Рәми Ғарипов, Рауил Бикбаев
в) Тәнзилә Дәүләтбирҙина, Тамара Искәндәрова
+г) Мостай Кәрим, Назар Нәжми, Хәким Ғиләжев
32. “Быуат та юҡ, йыл да, сәғәт тә юҡ,
Ваҡытһыҙлыҡ итә тантана...”
Был шиғри юлдарҙың авторы?
+а) Мостай Кәрим “Быуат”
б) Риф Мифтахов “Ватандашҡа мөрәжәғәт”
в) Рауил Бикбаев “Система”
г) Тимер Йосопов “Олатайҙар юлы”
33. “Рух яҙыуы”, “Аҡ тирмә”, “Поэмалар” йыйынтыҡтарының авторы
а) Әхиәр Хәкимов
б) Әмир Әминев
+в)Ҡәҙим Аралбай
г) Мәрйәм Бураҡаева
34. “Европа-Азия”, “Ҡара һыуҙар” әҫәрҙәренең авторы
+а) Мостай Кәрим
б) Назар Нәжми
в) Рауил Бикбаев
г) Баязит Бикбай
35. “Башҡорт шиғриәте антологияһы” нисәнсе йылда донъя күрҙе?
а)1935
б) 1985
+в) 2001
г) 1999
36. “Рәми” китабының авторы?
+а) Рауил Бикбаев
б) Мостай Кәрим
в) Зәйнәб Биишева
г) Һәҙиә Дәүләтшина
37. Шиғри арнауҙар, бағышлауҙар өлкәһендә актив эшләгән шағир
а) Муса Ғәли
б) Хәким Ғиләжев
+в) Ирек Кинйәбулатов
г) Зәйнәб Биишева
38. Китап нәшриәтендә йәш яҙыусыларҙы дәртләндереү маҡсатында булдырылған серия
+а) “Йәштәр тауышы”
б) “Йәш йөрәктәр”
в) “Йәштәргә - юл”
г) “Йәшлек”
39. Шәйехзада Бабич исемендәге дәүләт премияһы лауреаттары -
а) М.Кәрим, Н.Нәжми, М.Ғәли
б) Т.Йосопов, Р.Бикбаев, Х.Ғиләжев
в) С.Агиш, З.Биишева, Ғ.Ғүмәр
+г) Т.Дәүләтбирҙина, Г.Ҡотоева, Л.Абдуллина
40. Р.Бикбаевтың “Баҙар балтаһы”, “Башһыҙ һыбайлы”, “Система” әҫәрҙәренең жанры
а) сонет
+б) поэма
в) повесть
г) роман
ДЕ 2
“Хәҙерге башҡорт прозаһы”
1. Башҡорт әҙәбиәтендә тәүге тарихи роман –
а) Б.Рафиҡов “Ҡараһаҡал”
б) Я.Хамматов “Төнъяҡ амурҙары”
в) Ғ.Хөсәйенов “Ҡанлы илле биш”
+г) Ғ.Ибраһимов “Кинйә”
2.Тарихи-документаль романды билдәләгеҙ:
+а) Р.Байымов “Сыбар шоңҡар”
б) Ә.Хәкимов “Ҡуштирәк”
в) Д.Бүләков “Килмешәк”
г) Д.Бүләков “Ғүмер бер генә”
3.Фантастик романды билдәләгеҙ:
а) Р.Солтангәрәев “Кешеләр”
+б) Ф.Исхаҡова “Кеше-күсермә”
в) Т.Ғарипова “Бөйрәкәй”
г) Д.Бүләков “Туҙҙырылған тамуҡ”
4.Башҡорттарҙың рус ғәскәре менән берлектә 1812 йылғы француз яуына ҡаршы һуғышыуын һүрәтләгән роман
а) Б.Рафиҡов “Йыһан азаматтары”
б) К.Мәргән “Бөркөт ҡанаты”
в) Д.Бүләков “Ҡыйырсыҡ ай”
+г) Я.Хамматов “Төнъяҡ амурҙары”
5.Ә.Хәкимовтың тәнҡитле реализм стилендә яҙылған романы
а) “Һауыр ҡумта”
б) “Думбыра сыңы”
+в) “Өйөрмә”
г) “Аҡһаҡ бүре”
6. Ә. Хәкимовтың “Һауыр ҡумта” әҫәрендә башҡорт халҡы тарихының ҡайһы осоро һүрәтләнә
+а) Алтын Урҙа осоро
б) революция ваҡиғалары
в) тәүтормош осор
г) Бөйөк ватан һуғышы
7. Б.Рафиҡовтың тыуған яғы
+а) Мәләүез районы Дәүләтҡол ауылы
б) Ишембай районы Маҡар ауылы
в) Салауат районы Арҡауыл ауылы
г) Ырымбур өлкәһе
8. Рәшит Солтангәрәевтың тәүге хикәйәләр йыйынтығы
а) “Оло юлдың туҙаны”
б) “Тыуған йорт”
в) “Шкаф”
+г) “Аҡ тирәктәр”
9. Р.Солтангәрәевтың Муса Мортазин хаҡындағы тарихи-биографик повесы
а) “Кешеләр”
б) “Тау”
+в) “Осто бөркөт”
г) “Йылы ямғыр”
10. Д.Бүләковтың тыуған яғы
+а) Мәләүез районы Арыҫлан ауылы
б) Мәләүез районы Дәүләтҡол ауылы
в) Салауат ҡалаһы
г) Стәрлетамаҡ районы Айыусы ауылы
11. Д.Бүләковтың тәүге хикәйәләр йыйынтығы
а) “Аҡбуҙ алышҡа сыға”
+б) “Ҡояш ярсығы”
в) “Шарлауыҡ”
г) “Ауылымдың аҡ өйҙәре”
12. Т. Ғариповаға «Бөйрәкәй» романы өсөн ниндәй исем бирелә?
а) Халыҡ яҙыусыһы
+б) Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы
в) Халыҡ шағирәһе
г) Ш. Бабич исемендәге премия
13. Ҡайһы юлда Ғайса Хөсәйеновтың әҫәрҙәре бирелгән?
а) “Ғүмер бер генә”, “Туҙҙырылған тамуҡ”
+б) “Ҡанлы илле биш”, “Рудасы Исмәғил Тасим улы”, “Пугачев фельдмаршалы”
в) “Өйөрмә”, “Ҡуштирәк”
г) “Төньяҡ амурҙары”, “Бөртөкләп йыйыла алтын”
14. Ҡайһы юлда Әхиәр Хәкимовтың әҫәрҙәре бирелгән?
а) “Ғүмер бер генә”, “Туҙҙырылған тамуҡ”
б) “Ҡанлы илле биш”, “Рудасы Исмәғил Тасим улы”, “Пугачев фельдмаршалы”
+в) “Өйөрмә”, “Ҡуштирәк”
г) “Төньяҡ амурҙары”, “Бөртөкләп йыйыла алтын”
15. Ноғман Мусин ниндәй райондан?
а) Ауырғазы районы
б) Салауат районы
в) Ҡырмыҫҡалы районы
+г) Ишембай районы
16. Ноғман Мусиндың Алдар батырға арналған тарихи романы
а) «Һайлап алған яҙмыш»
б) «Мәңгелек урман»
в) «Зәңгәр тауҙа аҡ болан»
+г) «Шунда ята батыр һөйәге»
17. Төлкөсура, Уйылдан, Сажиҙә... Был персонаждар Ноғман Мусиндың ҡайһы романынан?
а) «Һайлап алған яҙмыш»
+б) «Мәңгелек урман»
в) «Яралы кеше тауышы»
г) «Һуңғы солоҡ»
18. Рәсүл, Ҡарамыш ҡарт, Дамир Талипов... Был персонаждар Ноғман Мусиндың ҡайһы романынан?
а) «Таң менән сыҡ юлдарға»
+б) «Һуңғы солоҡ»
в) «Зәңгәр тауҙа аҡ болан»
г) «Яралы кеше тауышы»
19. Искәндәр Мораҙымов, Хәҙисә Барласовна, Бураншин... Был персонаждар ҡайһы әҫәрҙән?
+а) Ә. Хәкимов «Өйөрмә»
б) Н.Мусин «Һуңғы солоҡ»
в) Я. Хамматов «Төнъяҡ амурҙары»
г) С.Злобин «Салауат Юлаев»
20. Ғайса Хөсәйеновтың Батырша образы үҙәктә торған тарихи романы нисек атала?
а) “Пугачев фельдмаршалы”
б) “Төнъяҡ амурҙары”
+в) “Ҡанлы илле биш”
г) “Ҡараһаҡал”
21. Тарихи романды билдәләгеҙ
а) Д.Бүләков “Килмешәк”
б) Н.Мусин “Һуңғы солоҡ”
в) Ә.Атнабаев “Балаҡайҙарым”
+г) Ә.Хәкимов “Һауыр ҡумта”
22. Рәшит Солтангәрәевтың “Кешеләр” әҫәрендә ваҡиғалар барған ауылдың исеме
+а) Башэймәҫ
б) Башҡорт
в) Бошман
г) Ҡуштирәк
23. Әмир Әминевтың “Танкист”, “Ҡытайгород” әҫәрҙәренең жанры
а) хикәйә
б) комедия
в) әкиәт
+г) повесть
24. Арынбаҫаров, Ҡаҙнабаев, Гөлшан, Илғужа... Был персонаждар Д.Бүләковтың ҡайһы әҫәренән?
+а) “Ғүмер бер генә”
б) “Килмешәк”
в) “Шарлауыҡ”
г) “Ҡояш ярсығы”
25. Һабрау сәсән ҡайһы әҫәрҙең төп геройы:
а) “Дауылдан ҡотолоу юҡ”
+б) “Думбыра сыңы”
в) “Сыңғыҙнамә”
г) “Йәдкәр”