Методическое пособие 668
.pdf3) |
90 |
|
|
90 рад. |
рад.; |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
180 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
4) |
120 |
|
120рад. |
12 |
рад. |
2 |
рад.; |
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
180 |
|
|
|
|
18 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|||
5) |
210 |
|
210 рад. |
|
7 |
рад. |
|
|
|
|
|
|
|||||||
180 |
6 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Пример. Найти градусную меру угла, равного: |
|
|
|||||||||||||||||
1) рад; |
2) рад; |
3) |
3 |
рад; 4) |
2 |
рад; 5) |
6 |
рад; 6) |
|
рад. |
|||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
4 |
|
3 |
|
5 |
|
5 |
|
Решение.
1)рад. 180 ;
2)рад. 180 90 ; 2 2
3) |
|
3 |
рад. |
3180 |
135 ; |
|||||||
4 |
|
|
4 |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
4) |
|
|
2 |
|
рад. |
|
2 180 |
120 ; |
||||
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
3 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
||
5) |
|
6 |
рад. |
|
6 180 |
216 ; |
||||||
|
5 |
|
|
5 |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6)рад. 180 36 . 5 5
Пример. Вычислить:
1)3sin 6 2cos 6 tg 3 ;
2)4cos 3 3ctg 4 cos 4 10tg 4 ;
3)2sin( 6 ) 3ctg( 4) 7,5tg( ) 81 cos( 23 ).
Решение.
|
3sin |
|
|
tg |
|
1 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
1) |
2cos |
3 |
|
2 |
|
3 1,5 |
3 3 1,5; |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
6 |
|
6 |
|
3 |
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
2) |
4cos |
3ctg |
cos |
10tg |
4 |
1 |
31 |
2 |
|
10 1 2 3 |
2 |
10 |
||||||||||||||||
3 |
4 |
4 |
4 |
2 |
2 |
|
2 |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
41
5 22 ;
3) 2sin( ) 3ctg( ) 7,5tg( ) 1 cos( 3 ) 2sin 3ctg 6 4 8 2 6 4
7,5tg 18 cos 32 2 12 31 7,5 0 18 0 1 3 2.
Пример. |
Вычислить sin , tg и ctg , если cos |
3 |
|
и |
|
|
3 |
. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5 |
2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Решение. Так как |
3 |
, |
то sin 0, тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
9 |
|
|
|
|
|
|
16 |
|
|
4 |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
sin |
|
1 cos2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
25 |
|
|
25 |
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
tg |
sin |
|
4 |
|
: ( |
3 |
) |
|
4 |
|
и ctg |
1 |
|
|
|
3 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos |
5 |
|
|
5 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
Ответ: sin |
4 |
; tg |
|
4 |
; ctg |
3 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Пример. Вычислить sin , |
cos и c tg , если tg 3 и |
|
. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение. |
Так как |
ctg |
|
1 |
|
, |
|
|
то |
|
ctg |
|
1 |
. По |
|
условию |
|
|
, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||
значит, |
cos 0. |
Известно, |
|
|
|
что |
|
1 tg2 |
1 |
|
, |
|
|
|
|
|
|
откуда |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
cos2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
cos2 |
|
1 |
|
|
1 |
, значит, cos |
1 |
|
|
и sin tg cos |
|
|
3 |
|
. |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tg2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 |
10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
|||||||||||
Ответ: |
cos |
|
3 |
|
; sin |
|
3 |
|
|
; |
|
ctg |
1 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пример. Найти период у функции:
1) |
y sin 2x; |
2) |
y cos |
x |
; |
|
|||||
|
|
|
3 |
|
|
3) |
y cos x cos 4x; |
4) y 4sin (x 3) 9cos x. |
42
Решение:
1)Чтобы число T было периодом функции, должно выполняться тождество sin (2x 2T ) sin 2x, значит, 2T 2 , откуда T .
2)Аналогично 13T 2 , откуда T 6 .
3)Известно, что cos cos 12 (cos( ) cos( )), тогда
y cos x cos 4x 12 (cos(x 4x) cos(x 4x)) 12 cos 3x 12 cos 5x.
Заметим, что период у функции y cos 3x равен |
T |
2 |
, |
а период у |
|||||||||||||
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
функции y cos 5x равен |
T |
2 |
. Наименьшее число, при делении которого |
||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
на T |
2 |
|
и T |
2 |
получаются целые числа, |
есть число 2 . Значит, период |
|||||||||||
1 |
3 |
|
2 |
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
данной функции T 2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
4) Период у функции |
y 4sin(x 3) равен |
T |
2 |
2 . Период функции |
|||||||||||||
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y 9cos x |
равен |
|
T |
2 |
2. |
Тогда период исходной |
|
функции |
|||||||||
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y 4sin(x 3) 9cos x не существует, так как нет такого числа, при делении которого на 2 и на 2 получились бы целые числа.
Ответ: 1) ; 2) 6 ; 3) 2 ; 4) не существует.
Пример. Определить знак произведения
sin 47 cos 254 cos383 sin( 88 ) cos( 88 ) sin 2.
Решение. Заметим, что sin 47 0, так как 47 – угол I четверти, а синус в I четверти положителен;
cos 254 0, так как 254 – угол |
III четверти; |
||
cos 383 0, так как 383 – угол |
I |
четверти; |
|
sin (88) sin 88 0, так как |
88– угол |
I четверти, то sin 88 0, |
тогда sin 88 0; cos(88) cos 88 0, так как 88– угол I четверти;
43
sin 2 0, так как угол, величина которого 2 радиана, является углом II четверти и синус положителен. Таким образом, в произведении два отрицательных множителя и произведение положительно.
Ответ: знак положителен.
Пример. Доказать, что если cos +cos =a и sin +sin =b , то
tg( + )= |
|
2ab |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
a2 |
b2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Решение. Так как cos +cos =a |
, |
то |
|
2cos cos |
a . |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
Аналогично |
sin +sin =2sin cos |
|
b . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Разделив обе части второго равенства на первое, получим |
tg |
|
b |
. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
2tg |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2tg |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
||||
Известно, что tgx |
|
|
|
, тогда |
|
|
tg( + )= |
|
|
|
|
|
|
и, учитывая |
|||||||||||||||||||||||
1 tg2 |
x |
|
1 tg2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|||||
tg |
|
b |
|
, имеем: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
2 |
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
b |
|
|
2 |
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
tg( + )= |
a |
|
|
a |
|
2ab |
. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
b |
2 |
|
|
|
b2 |
a2 |
b2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пример. Найти значение sin18 и cos18 (не пользуясь таблицами).
Решение. Заметим, что sin54 =cos36 . Но по формуле трайного угла sin3x=3sin x 4sin3x выразим sin54 =sin 318 3sin18-4sin318 и по
формуле (24) cos36 =cos 2 18 1 2sin218 .
Тогда из равенства sin54=cos36 следует
3sin18 4sin318 1 2sin218 .
Или 4sin318 2sin218 3sin18+1=0 .
Пусть sin 18 =x , (где 0 x 1), тогда получим уравнение
4x3 2x2 3x 1 0 , 4x2 x 1 2x x 1 x 1 0
44
или x 1 4x2 |
|
2x 1 0 . Откуда x1 |
1 не подходит, |
так как sin18 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
Найдем корни уравнения |
4x2 2x 1 0 : |
|
x |
|
|
|
|
5 . Учитывая, что x 0 , |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1,2 |
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
имеем sin18 = |
|
5 1 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16 5 1 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
cos18 = 1 sin218 |
|
|
|
|
|
10 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
5 |
|
5 . |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
16 |
|
|
|
4 |
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Ответ: sin18 = |
|
5 |
1 , cos18 = |
|
|
10 2 5 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример. Доказать, что tg2 72 ctg2 54 5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg2 72 ctg2 54 tg72 ctg54 2 |
ctg18 tg36 2 ctg18 tg 2 18 2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2tg18 |
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
ctg18 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 tg 18 |
1 tg 18 |
|
|
|
|
|
|
|
|
tg218 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Известно, что |
1 tg2 |
|
1 |
|
, |
тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
cos2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1 tg2 2 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg2 |
|
|
1, |
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos2 |
cos2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Используя ответ предыдущего примера, получим |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
1 tg218 2 |
1 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cos218 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
2 5 |
|
10 2 5 |
|
|
5 5 |
|
|
|
|
|
|
|
5 1 5 |
|
|
5 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Следовательно, |
|
|
|
tg2 72 ctg2 54 |
4 |
5 |
4 |
5 |
|
|
5 |
, |
|
|
|
|
что |
|
|
|
|
и |
|
|
требовалось |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
доказать. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пример. Доказать, что если x tg10 , |
y tg25 , |
z tg55 , то |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xy yz xz 1.
Решение.
xy yz xz (x z) y zx (tg10 +tg55 )tg25 +tg55 tg10 =
|
sin 10 55 |
|
sin25 |
|
sin55 sin10 |
|
|
cos10 cos55 |
|
cos25 |
|
cos55 cos10 |
|
|
|
45 |
|
|
|
|
sin65 sin25 |
|
sin55 sin10 |
|
sin25 |
|
|
|
sin55 sin10 |
|
||||||||||
|
cos10 cos55 cos(90 650 ) |
|
cos10 cos55 |
cos10 cos55 |
|
|
cos10 cos55 |
|
||||||||||||
|
|
sin25+sin55sin10 |
|
sin25+ |
1 |
cos45 cos65 |
|
|
||||||||||||
|
|
2 |
|
|
||||||||||||||||
|
|
cos10cos55 |
1 |
cos45+cos65 |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
2sin25 +cos45 sin25 |
|
sin25 +cos45 |
1, |
|
|
||||||||||||
|
|
|
cos45 +sin25 |
|
|
|
cos45 +sin25 |
|
|
|
|
|
что и требовалось доказать. (Воспользовались формулами (46), (41) и формулами приведения).
Пример. Доказать, что если 7sin =sin 2 , то 3tg 4tg .
Решение.
7sin =6sin +sin =sin 2 ,
или |
|
6sin =sin 2 sin =2sin cos . |
|
|||||
|
|
(*) |
||||||
С другой стороны, |
|
|
|
|
||||
|
|
|
7sin =8sin sin , |
|
||||
или |
|
8sin =sin 2 |
sin 2sin cos . |
|
||||
|
|
(**) |
||||||
Разделив обе части (**) на (*), получим |
|
|||||||
|
|
|
8sin |
|
2sin cos |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6sin |
2sincos |
|
|||
или |
4 |
tg ctg , откуда 3tg 4tg . |
|
|||||
3 |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Пример. Доказать тождество cos +sin tg 45 , где cos -sin
45 180 n .
Решение.
Способ 1
Применяя формулы приведения, преобразуем левую часть:
46
cos +sin |
|
sin 90 |
sin |
|
2sin45 cos 45 |
|
ctg 45 |
|
cos sin |
sin 90 |
sin |
2cos45 sin 45 |
|
||||
|
|
|
tg 90 45 tg 45 .
|
Замечание. Решение |
относительно |
упрощается при |
|
замене |
cos на |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
sin 90 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Способ 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Если |
использовать |
формулу |
|
|
|
|
|
asin x bcos x |
|
a2 b2 |
sin(x ) |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
введением вспомогательного угла, то т.к. |
|
a2 b2 |
12 12 |
2 получим |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
cos |
|
|
|
2 |
|
sin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
cos +sin |
2 |
|
|
2 |
|
|
sin45 cos cos 45 sin |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
cos sin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin45 cos cos 45 sin |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
2 |
cos |
|
|
|
2 |
sin |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
sin 450 |
|
|
= |
|
|
|
sin 450 |
|
= |
sin 450 |
|
=tg 45 . |
|
|
|||||||||||||||||||||||||
sin 450 |
|
cos 900 (450 |
|
|
|
|
|
|
cos 450 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Способ 3
Разделим числитель и знаменатель данной дроби на cos 0 :
cos +sin |
|
1 |
tg |
|
tg45 +tg |
tg 45 . |
||
|
|
|
|
|
||||
cos -sin |
1 |
tg |
1 tg45 tg |
|||||
|
|
|
Способ 4
Преобразуем правую часть данного тождества:
tg 45 |
sin 45 |
sin45cos +cos45sin |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
cos 45 |
|
|
cos45cos -sin45sin |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
2 |
|
cos +sin |
|
|
|
||||||||
|
|
2 |
|
cos +sin |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
2 |
cos -sin |
cos sin |
|
||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
47
Способ 5
tg 45 |
tg45+tg |
|
1 |
tg |
|
cos 1 |
tg |
|
cos +sin |
. |
|
1 tg45tg |
|
|
tg |
cos 1 |
tg |
|
|||||
|
|
1 |
|
|
cos sin |
Пример. Упростить cos2 ctg2 . sin2 tg2
Решение. Упростим числитель дроби:
cos2 ctg2 ctg2 (sin2 1) ctg2 cos2 ;
Упростим знаменатель:
sin2 tg2 tg2 |
(cos2 1) tg2 sin2 . |
|||||||
Следовательно, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos2 ctg2 |
|
|
|
ctg2 |
cos2 |
ctg6 |
. |
|
sin2 tg2 |
|
tg2 |
sin2 |
||||
|
|
|
|
Ответ: ctg6 .
Пример. Привести к тригонометрической функции острого угла:
1) sin 1915 ; 2) cos 1915 ; 3) cos( 2002 ); 4) tg( 2002 ); 5) ctg 27,3 .
Решение.
1)sin 1915 sin 5 360 115 sin 115 sin(90 25 ) cos 25 (период синуса 2 , или 360 ).
2)cos 1915 cos 115 cos(90 25) sin 25(период косинуса также равен 2 , или 360 ).
3)cos( 2002 ) cos(2002 ) cos(5 360 202 ) cos 202 cos(180 22 )
cos 22 .
4)tg( 2002 ) tg 2002 tg(5 360 202 ) tg 202 tg(180 22 )
tg 22 .
5)ctg 27,3 ctg(27 0,3 ) ctg(0,3 ) tg(0,5 0,2 ) tg 0,2 .
Ответ: 1) cos 25; 2) sin 25; |
3) cos 22; |
4) tg 22; 5) tg 0,2. |
48
|
Пример. Вычислить без таблиц: |
|
1) sin 75 sin 15; |
2) cos 20 cos 40 ; |
|||||||||||||||||||||||
3) sin 10 sin 50 sin 70 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
1) Так как sin 75 sin(90 15) cos 15, то |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
sin 75 sin 15 cos15 sin 15 |
1 |
(2cos15 sin 15 ) |
|
1 |
sin(2 15 ) |
1 |
sin 30 |
1 |
. |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
4 |
|
||||||
2) cos 20 cos 40 cos 80 |
1 |
|
|
(2sin 20 cos 20 )cos 40 cos 80 |
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
2sin 20 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
sin 40 cos 40 cos 80 |
|
|
(2sin 40 cos 40 ) cos 80 |
|
|
|||||||||||||||||||
2sin 20 |
4sin 20 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
sin 80 cos 80 |
|
(2sin 80cos 80 ) |
|
|
sin 160 |
||||||||||||||||||||
4sin 20 |
8sin 20 |
8sin 20 |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
sin(180 20 ) |
|
1 |
|
sin 20 |
1 |
. |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
8sin 20 |
|
8sin 20 |
8 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3) sin 10 sin 50 sin 70 sin(90 80) sin(90 40) sin(90 20)
cos 80 cos 40 cos 20 18 . (см. предыдущий пример)
Ответ: 1) 14 ; 2) 18 ; 3) 18 .
Пример. Найти sin4 cos4 , если tg 2 2.
Решение.
sin4 cos4 (cos4 sin4 ) (cos2 sin2 ) (cos2 sin2 )cos 2 1 cos 2.
|
1 tg |
2 |
|
1 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Далее находим cos |
|
2 |
|
|
3 |
, тогда |
|
|
|
|||||||||
|
2 |
1 4 |
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
1 tg |
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
3 2 |
|
18 |
|
7 |
|
|||
cos 2=2cos |
|
1 2 |
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|
, |
|||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
25 |
|
25 |
|
|||
значит, sin4 cos4 cos 2 |
|
7 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
25 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
49
|
Ответ: |
7 |
. |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
25 |
|
|
|
|
|
|
||
|
Пример. Доказать тождество: |
|
|
|
|
|||||
1) |
3 |
4cos 2 cos 4 |
ctg4 ; |
2) sin6 x+cos6 x 1 |
3 |
sin2 |
2x. |
|||
3 |
4cos 2 cos 4 |
4 |
||||||||
|
|
|
|
|
Решение.
1) Упростим числитель дроби:
3 4cos 2 cos 4 (4 4cos 2 ) (1 cos 4 ) 4(1 cos 2 ) 2sin2 2
4 2cos2 2(sin 2 )2 8cos2 2(2sin cos )2 8cos2 8sin2 cos2
8cos2 (1 sin2 ) 8cos2 cos2 8cos4 .
Аналогично упростим знаменатель дроби:
3 4cos 2 cos 4 (4 4cos 2 ) (1 cos 4 ) 4(1 cos 2 ) 2sin2 28sin2 8sin2 cos2 8sin2 (1 cos2 ) 8sin2 sin2 8sin4 .
Следовательно, |
3 4cos 2 cos 4 |
|
8cos4 |
|
ctg4 . |
|
|
||||
3 4cos |
2 cos 4 |
8sin4 |
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|||||||
2) Упростим левую часть тождества, применяя формулу |
|||||||||||
|
|
a3 b3 (a b)3 3ab(a b) : |
|
|
|||||||
sin6 x cos6 x (sin2 x)3 (cos2 x)3 |
(cos2 x cos2 x)3 3sin2 |
x cos2 x(sin2 x |
|||||||||
cos2 x) 1 sin2 x cos2 |
x 1 1 |
3 |
(4sin2 x cos2 x) 1 |
3 |
(2sin x cos x)2 |
||||||
4 |
4 |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 34 sin2 2x, что и требовалось доказать.
Пример. Сравнить sin 9 и sin 10. |
|
|
|
|
|
||||
Решение. |
Идея решения заключается в |
|
рассмотрении |
разности |
|||||
sin 10 sin 9 и использовании формулы (43) для разности синусов: |
|
||||||||
sin 10 sin 9 2sin |
10 9 |
cos |
10 9 |
2sin 0,5 cos 9,5. |
|
||||
2 |
|
|
|||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
Так как угол 0,5 |
находится в I |
|
|
|
0 0,5 |
|
|
Остается |
|
четверти |
|
, то sin 0,5 0. |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
выяснить, в какой четверти находится угол |
9,5. Заметим, что 3 9,5 3 , |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
50 |
|
|
|
|
|
|