18. Содержание и методика изучения содержательный блока «Мая Радзіма - Беларусь».

Не смотрите, что может быть тут и много всего, я делаю не шпоры, а материал, который можно прочесть, а после удалить ненужное.

В IV классе учащиеся приступают к изучению содержательного блока «Мая Радзіма — Беларусь», который носит пропедевтическнй характер и обеспечивает создание условий для перехода к систематнческому нзученню исторнн в базовой школе. Усвоенне содержания данного блока связано с развитнем качеств личности и способностой младших школьников, необходимых для их постепенной подготовки к выполнению общих для всех граждан республики социальных функций, обусловленных системой ценностей, принятых в нашем обществе. Изучение блока «Мая Радзіма — Беларусь» ориентировано на осознанне младшими школьннками своей принадлежности к белорусскому народу через ознакомлениее с важнейшими культурно-исторнческими ценностями Беларуси и примерамн духовно-моралыной деятельности исторических личностей.

Изучение указанного блока будет способствовать развитию познавательного интереса младших школьников к отечествен­ной истории через воздействие на их эмоциональную сферу, развитие внутреннего мира личности, которая ощущает кра­соту родного края, с уважением относится к историческому прошлому и современности своей страны.

При овладении содержанием блока «Мая Радзіма — Бела­русь» предусматривается интегрирование природоведческих, географических знаний с литературоведческими, обществовед­ческими, историческими.

Учебный материал способствует осознанию детьми себя как членов общества, граждан Республики Беларусь и как части природы. Отобранный материал поможет младшим школь­никам на основе полученных знаний сделать выводы о том, что природа и люди — одно целое, природа — наш дом, она ждет помощи человека, забота об окружающей среде — долг и обязанность каждого гражданина своей страны.

Состав целостного учебно-методического комплекса предусматривает наличие следующих компонентов:

• образовательный стандарт (как руководящий документ устанавливает требования к объёму учебной нагрузки, уровню подготовки учащихся по всемирной истории и истории Беларуси, критерии оценок, измерители и систему контроля требований стандарта);

• учебная программа (как нормативный документ определяет содержание исторического образования: объём и структуру знаний, последовательность изучения тем и количество часов, а также способы деятельности, которые формируются у учащихся в процессе изучения предмета);

• учебник (учебное пособие);

• книга для чтения (предназначена для формирования у школьников образных эмоциональных представлений об исторических фактах, содержит фрагменты произведений художественной, научно-популярной, публицистической литературы, увлекательное описание той или иной исторической эпохи);

• пособия для организации самостоятельной работы учащихся; словарь; справочник;

• дидактические материалы;

• учебно-методическое пособие для учителя;

• диагностические материалы;

• картографические материалы (исторические настенные карты, атласы, контурные карты);

• электронные средства обучения (мультимедийные презентации, электронные энциклопедии и справочники, хрестоматии, интернет-ресурсы, электронные учебники, электронные учебные карты и атласы) предусматривают использование информационных компьютерных технологий на всех этапах организации учебно-познавательной деятельности в качестве компьютерной поддержки традиционных средств обучения).

• аудиовизуальные средства.

На уроках МРБ могут быть использаваны следующие методы: Словесные методы подразделяются на следующие виды: рассказ, объяснение, беседа, работа с книгой; Наглядные методы обучения: показ, демонстрация и т.д.; Практические методы обучения: упражнения (устные, письменные), графические упражнения (составление схем, работа с картой, изготовление альбомов и т.д.)

Так же уроки МРБ могут проходить в разных формах организации учебного занятия: урок, экскурсия, урок-игра, урок-путешествие, урок-праздник и т.д.

Содержание курса «МАЯ РАДЗІМА — БЕЛАРУСЬ» (35 гадзін)

Уводзіны (1 гадзіна): Як працаваць з вучэбным дапаможнікам. Паняцці «Радзі-ма» і «Бацькаўшчына».

Р а з д з е л I : Геаграфічныя і гістарычныя звесткі аб нашай Радзіме (8 гадзін)

Нашы продкі (1 гадзіна). Рассяленне ўсходнеславянскіх плямён на тэрыторыі Беларусі. Легендарныя продкі беларусаў.

Мы і нашы суседзі (1 гадзіна). Размяшчэнне Беларусі на карце Еўропы. Краіны — суседкі Беларусі. Тэрытарыяльна-адміністрацыйны падзел Рэспублікі Беларусь. Насельніцтва Беларусі. Вызначэнне месцараспалажэння сталіцы і абласных цэнтраў на тэрытарыяльна-адміністрацыйнай карце Рэспублікі Беларусь.

Зямля блакітных рэк і азёр (1 гадзіна). Рэкі і азёры як сведкі гістарычнага мінулага нашай краіны. Беларускія рэкі — шляхі зносін і абмену. Легенда пра возера Свіцязь. Матывы роднага краю ў творчасці польскага паэта, ураджэнца Беларусі Адама Міцкевіча.

Наша Радзіма на гістарычнай карце (1 гадзіна). Асаблі-васці гістарычнай карты. Азнаямленне з умоўнымі абазна-чэннямі на гістарычнай карце.

«Стужка часу» (1 гадзіна). Гістарычныя падзеі і іх даты. Працягласць і паслядоўнасць гістарычных падзей. Вызначэнне перыядаў «да нашай эры» і «наша эра» на «стужцы часу».

Маўклівыя сведкі мінуўшчыны (1 гадзіна). Адкуль узяліся камяні на беларускай зямлі. Роля камянёў у жыцці і вераван-нях старажытных жыхароў Беларусі. Курганы як помнікі гісторыі.

Як да нас прыйшла кніга (1 гадзіна). Пісьмовыя гіста-рычныя крыніцы пра нашу Бацькаўшчыну. Берасцяныя гра-маты. Летапісы. Рукапісныя кнігі. Запавет Кірылы Тураў-скага.

Першыя друкаваныя кнігі (1 гадзіна). Кнігавыдавецкая дзейнасць усходнеславянскага першадрукара Францыска Ска-рыны. Ф. Скарына як патрыёт Бацькаўшчыны. Выдавец пер-шай друкаванай кнігі на тэрыторыі Беларусі Сымон Будны — прадаўжальнік справы Ф. Скарыны.

Р а з д з е л П: Гісторыя Беларусі ў паданнях, падзеях і імёнах (18 гадзін)

Князёўна з трыма імёнамі (1 гадзіна). Легендарныя і лета-пісныя звесткі пра полацкую князёўну Рагнеду. Полацкі князь Ізяслаў — сын Рагнеды.

Яраслаў Мудры — сын Рагнеды (1 гадзіна). Старажытна-руская дзяржава ўсходніх славян Кіеўская Русь. Асветніцкая дзейнасць Яраслава Мудрага і яго запавет сынам.

Усяслаў Чарадзей (1 гадзіна). Легенды і гістарычныя звесткі аб Полацкай зямлі. Полацкі князь Усяслаў Чарадзей. Полацкі Сафійскі сабор як сімвал магутнасці княства і гіста-рычны помнік.

Бўфрасіннн Полацкая (1 гадзіна). Жыццёвы шлях і асвет-ніцкая дзейнасць Бўфрасінні ІІолацкай. Крыж Бўфрасінні По-лацкай як культурна-хрысціянская каштоўнасць беларускага народа. Спаса-Еўфрасішіеўская царква.

У абаропу сваёй зямлі (1 гадзіна). Аб'яднанне беларускіх і літоўскіх зямель супраць крыжацкай пагрозы ў адну дзяр-жаву — Вялікае княства Літоўскае. Вялікі князь Вітаўт. Грунвальдская бітва.

На якіх законах жылі нашы нродкі (1 гад:ііна). Законы штодзённага жыцця людзей. Агульнанародны збор у Полац-кім княстве — веча. Статут Вялікага княства Літоўскага. Леў Сапсга.

Адкуль пайшлі назвы нашых гарадоў (3 гадзіны). Бела-рускія гарады ў гістарычным мінулым. Полацк і Тураў. Наша сталіца і абласныя гарады ў старажытнасці: гады ўзнікнення, находжанне назваў, гербы. Развіццё гарадскіх рамёстваў. Азна-ямленне з гісторыяй паходжання пазвы свайго населенага пункта.

Пад сценамі старажытных замкаў (1 гадзіна). Замкі на карце Беларусі. Крэўскі, Гродзенскі, Нясвіжскі, Мірскі замкі як помыікі гісторыі і культуры. Сынкавіцкая царква-крэпасць.

У краіне майстроў (1 гадзіна). Рамесныя вырабы бела-рускіх майстроў. Слуцкія паясы і іх выраб. Каляровая кафля.

Ад батлсйкі да тзатра (1 гадзіпа). Народны лялечны тэатр — батлейка. Асветніцкая дзейнасць Сімяона Полацкага. Слонімскі тэатр МІхала КазімІра Агінскага. Паланез «Разві-танне з Радзімай» Міхала Клеафаса Агінскага.

У што верылі нашы нродкі (1 гадзіна). Вера ў існаванне духаў. ІІрыняцце хрысціянства, будаўніцтва цэркваў і мана-стыроў, заснаванне школ. Веравызнанні ў Беларусі. Верацяр-пімасць.

Пясняр сяляпскай долі (1 гадзіпа). Прыгонны стан сялян і яго адмена. Францішак Багушэвіч — абаронца працоўнага люду. Запавет Францішак Багушэвіча берагчы і шанаваць родную мову.

лавутыя дзеячы панукі і культуры (1 гадзіпа). Даслсд-ванні Яўхіма Карскага. Дзейнасць братоў Тышкевічаў. Ад-люстраванне ў творчасці Янкі Купалы і Якуба Коласа тэмы роднага краю. Першы прэзідэнт Беларускай АкадэмІІ навук гісторык Усевалад Ігнатоўскі.

Будаўніцтва новага жыццн (1 гадзіна). Кастрычніцкая рэвалюцыя і ўстанаўленне Савецкай улады ў Беларусі. Утва-рэнне БССР і СССР. Развіццё народнай гаспадаркі: будаў-ніцтва прамысловых прадпрыемстваў і стварэнне калгасаў у 1920—1930-я гг. Развіццё культуры і адукацыі, вырашэнне моўнага пытання ў 1920—1930-я гг. Жыццё насельніцтва За-ходняй БеларусІ і ўз'яднанне яе з БССР.

Беларусь у гады Вялікан Айчыннай вайны (2 гадзіны). Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Мужныя абаронцы Брэсц-кай крэпасці. Патрыятызм беларускага народа. Славуты пар-тызан дзед Талаш і юны партыэан Марат Казей. Дзейнасць падпольшчыкаў на чале з Канстанцінам Заслонавым. Тра-гедыя вёскі Хатынь. Лагер Трасцянец. Вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Легендарны подзвіг Тры-фана Лук'яновіча.

Р а з д з е л III: Мая рэслубліка (7 гадзін)

Багацце нашай краіны (1 гадзіна). Пасляваеннае аднаў-ленне народнай гаспадаркі Беларусі. Вырабы беларускай пра-мысловасці. Зямля — карміцелька жыхароў нашай краіны. Прадукцыя сельскай гаспадаркі. Транспарт і шляхі зносін.

Тут мінуушчына з сучаснасцю сышліся (2 гадзіны). Но-выя гарады на карце Беларусі. Салігорск: паданні і рэчаіс-насць. Наваполацк: сучаснае нафтаперапрацоўчае прадпрыем-ства побач са старажытнын Полацкам. Светлагорск: горад энергетыкаў і хімікаў. Жодзіна: подзвіг сыноў маці-патрыёткі А. Ф. Кунрыянавай, сучасны прамысловы воблік горада. Но-выя прафесіі жыхароў Беларусі.

Мінск — сталіца нашай дзяржавы (1 гадзіна). Мінск: старажытны і сучасны цэнтр нашай рэспублікі. Мінск — «Горад-герой». Адлюстраванне гістарычных падзей, імён дзея чаў псторыі і культуры у назвах гарадскіх праспектаў, вуліц і плошчаў.

Мая рэспубліка (1 гадзіна). Утварэнне Рэснублікі Бела-русь. Садружнасць Незалежных Дзяржаў. Органы дзяржаўнай улады ў нашай рэспубліцы. Канстытуцыя Рэспублікі Бела-русь. Прэзідэнт РэспублікІ Беларусь — кіраўнік нашай дзяр-жавы. Наша краіна — адна з заснавальніц Арганізацыі Аб'нд-паных Нацый. Саюз Беларусі і Расіі.

Закон Рэспублікі Беларусь «Аб правах дзіцяці», яго асноў-ны змест. Асноўныя правы дзіцяці. Права на адукацыю і ад-пачынак. Дзеці і рэлігія.

Дзяржаўпы Герб напіай краіны (1 гадзіна). Адлюстра-ванне ў Дзяржаўным Гербе Рэспублікі Беларусь геаграфічнага становішча Беларусі, традыцый нашых продкаў, якасцей ха-рактару беларусаў.

Сцяг беларускай дзяржавы (1 гадзіна). Гісторыя сцяга БССР. Сімвалы колераў Дзяржаўнага Сцяга Рэспублікі Бела-русь. Адлюстраванне ў арнаменце Дзяржаўнага Сцяга Рэспуб-лікі Беларусь працалюбства беларускага народа. Чырвоны сцяг — сімвал мужнасці нашага народа ў гады Вялікай Айчын-най вайны.

Абагульненне (1 гадзіна)

• У працэссе навучання малодшыя школьнікі паступова авалодваюць наступнымі вучэбнымі ўменнямі:

• складаць невялікае паведамленне пра знакамітых гіста-рычных асоб і дзеячаў культуры з апорай на тэкст ву-чэбнага дапаможніка;

• складаць апісанне па гістарычнай ілюстрацыі;

• узнаўляць змест гістарычных паняццяў з дапамогай слоўніка. размешчанага ў вучэбным дапаможніку;

• паказваць на карце і абазначаць на контурнай карце з дапамогай картасхем вучэбнага данаможніка і атласа тэрыторыю і межы Рэспублікі Беларусь, сталіцу і аблас-ныя цэнтры, месца свайго пражывання;

• вызначаць паслядоўнасць гістарычных падзей на «стуж-цы часу», а таксама карыстаючыся спісам асноўных дат, якія пададзены ў вучэбным дапаможніку.

АСНОУНЫЯ ПАТРАБАВАННІ ДА ПАДРЫХТОУКІ ВУЧНЯЎ IV КЛАСА

Вучні павінны ведаць:

• назву дзяржавы, яе сталіцу і абласныя цэнтры;

• дзяржаўную сімволіку Рэспублікі Беларусь;

• імёны 2—3 гістарычных асоб і дзеячаў культуры Беларусі;

• 1—2 памятных мясціны свайго роднага краю.

Вучні павінны ўмець:

• складаць невялікае паведамленне пра знакамітых гістарыч-ных асоб і дзеячаў культуры з апорай на тэкст вучэбнага да-паможніка;

• складаць вуснае апісанне па гістарычнай ілюстрацыі.