Ilmihal - Ильмихаль
.pdf81
, ( ),
, :
1)1- 4- ,
, , .
2)1- 4- , ,
2- , , .
3)3- 3- ,
, , .
4)3- , 4-
. ( 4
( ) .
), , .
- ).
5),
. 2- , .
.
6)( 5-
), . 4- ,
2- , 2 .
3- , 4 . [ . , 5-
, .
5 " ", 6- ,
, ( ).
6- ,
, , , . ]
" ",
. " "
:
) , , ;) , ;) ;
) . ( ,
).
, " ", .
, :
1), ;
2), , ,
.
, 2- 4- ,
, 3 . : " ,
". ! , .
. , .
, .
.
, ,
. ,
, , ,
15- .
. : " ").
, ( ),
:
) , , ,
, , .
) , , ,
, , ( , , )
. , -
). .
, :
, , , 1- , ,
81
82
. ., ,
.
- ! ( , ,
).
( ) . - (
). ( ) -
. ( " ( . 1098/1686).
, ( ),
( ):
1), ,
. ,
. .
2), ,
).
, ( ), ,
, .
, " " .
, . ,
( ), ,
), , ( ). ,
. ,
, . ,
. , , ( ).
, :
4- , 3- 2- . :
, , 2- " "
. " ", .
" ( . 741/1159) " "
: , , " "
, ,
" ". , ,
. ,
" ". , - .
, . . ,
, . , ,
. ,
, .
, ,
. , , .
. . , ,
, . ,
( ). - ,
" ".]
,
. , .
, , , .
" ( . 1069/1658) , , ,
, , . ,
. . 1- ,
.
" , .
, .
, 19 . :
, , :
1- " " " ", - . 2- " " , - .
3- 4- , - .
4- , , - . 5- " " , - .
82
83
, , :
1- , .
2- " " , . 3- , .
4- , , .
, , :
1- " ".
2- " …".
3- " " .
4- " " .
5- " .
6- " " .
7- " ", " ". 8. " …", .
9- , .
10- 4- " ", 23- , ,
" ", .
, (
) " ", ,
, " ". .
, , " ",
, . ( ,
, ).
, " ", , " -
", .
!
– " "
, ,
. , , ,
" ".
90 (!) . , ,
.
, , : «
– ». , , : «
, ». : « »? ( )
: « , , , , ( ), (
, , ).»
, , . , « » ,
, .
, , ,
. .
2- , 100 ,
. .
: , ,
, . ,
, , « ». –
" ".
.
( ) " ",
. ( ,
.
, , – .
. , ).
" ( . 1088/1677) : "
. ,
, ,
, , , . , ,
. . , ,
83
84
, .
: " ( ),
" " .
.
" ", ,
. , . :
, , .
, , ". …
, , -
, . , ,
" ", ,
" ". , " ",
. " " 45 .
. ,
, ,
.
,
, , ,
.
, ,
, ,
.
" ",
. , " ",
.
, , ,
, , ,
. " " . .
,
: 1) . 2)
, , . .
, ,
, . ,
, .
, , . ,
, . , ,
, " ".
, ( ), .
,
. , ,
. , ,
, .
, ( )
, . " " .
( )
( ). , ,
. ,
( ).
, 4- 20-
(1281-1362/1865-1943), , :
- ( )
, ,
. 4- .
. ,
. . - .
, , 4- , ,
. ( )
" ". ,
" ".
.
84
85
)
:
1),
( ).
2)-
( ).
3), .
4), -
, - 3 .
5), .
6), ", 3
.
, 5 " ".
", .
, , . ,
.
" ",
. , -
. , ( ), ,
" ",
. 2 , .
4- , .
, " ".]
.
, . , ,
4- : 1) . 2)
. 3) ( " ")
. 4) .
" " : " ,
. ,
. , , ,
…".
" ". ,
, , . ,
. ,
, , .
" ( . 1069/1658) ( . 1231/1815) : " (
) . ,
. .
- , ,
, , ".
( ", " ", " "…) ,
, : ) -
; ) , . ,
,
. , ,
.
" ( . 1230/1815)
: " ( . 926/1562) , 5- ,
, : " , .
, ,
. , - .
, ".
…" , , ,
, . , , ,
, , .
, .
!
,
. ( ),
, , .
, (40) . : 20 ; 17
85
86
+ 3 " ". , 4 " " 4 " -
" , ( ).
, , . , . ,
: " . …". ,
.
72- . , ,
, .]
. , -
" . ( . 632/1234) , : " 2-
( ) - ". " ( . 741/1340)
: " , 80
". 80- .
. ,
! , ,
, , .
, , ,
, ( ).
" ( . 970/1562) : "
. ( ,
). ( ). ,
. , ,
, .
, ,
. ( , ).
, .
.
.
, .
" ( . 1088/1677) : " ,
, ( ).
, , ( )".
, -
, .
. ,
. [ , - .]
" : "
, 1- 2- ( ,
), . , ,
. , ,
.
" ( . 956/1549) : "
, , , ,
".
" : " 1- 2- ,
, . .
, . .
, 2- " ,
, , 2 ,
2 . , , , 4- ,
5- , 6- . 2
- . 2- ,
, , 2 .
" ", " ".
. ,
, : "
, ". ,
), .
, , , 4
".
: " , ,
, " ", ". ,
: " 00 , ,
86
87
, ". .
. !
. , - 2000 . : "Tam lmihal"- M. S dd k G. stanbul -1996;
» - , stanbul - 1983 .
*******************************************************************
, , |
, |
, ! |
, ! |
, ! |
, , |
! |
, ! |
|
|
*******
; ( )
:
" () , ( ,
) 3- ( . ).
, ,
.
3- ,
. ( ) .
. .
, ( ) . , ,
, .
: 60 .,
. , , 150-200 . 60 . ,
, .
" " ":
15- ,
" .
, , 15 ,
. ,
15 , , - ".
, 15- ,
, ( , ), ",
.
, ( )
15- . , , , ,
8 -10 14 . ,
,
.
( ),
". , ,
. , .
4- , – 2 .
, . , – 2 .
4- ( ), , 4 .
, , . ,
, , - 4 .
4 , . ,
, - 2 , .
.
, ,
, ( ) .
(3- ),
.
( ):
? 18
1 ( . ). 104- ( 103 . 680 .).
87
88
.
.
, 1-
.
" ", 6 . ( 3- 18-
).
. , 18-
. 4000 , 48- .
: 4000 48 = 1920 .
: 1920 3 = 5760 .
, 3- 103 680 .
, , ,
81- . (80,640). 4- ,
. . 4
, , .
( ), . .
) , - . ,
3 , 3 .
, 5. ,
, ( ).
, " " ,
" ", 1648 .
. 4000 ( ).
42 , :
, . : 4000 42 - 1680 .
(48 1680 = 80640) , 3- (
) 80 640 , , .
, . !
, 1852- ).
:
" ( . 1088/1677) , " "
( ) 3- , - 2 .
( ) , 4
. 2 .
, ,
( ) 2 . , »
. ( . ), ,
, .
, , ,
, . ,
, , : - ,
, , .
( ),
.
4- 2 ,
( ). 4
). , , . :
, , ".
( ) . ,
. , .
.
, 3- ,
15 , 4 . ,
, ,
2- ). .
, , , 3- .
, , ( . ), , .
, .
( , ) ( 2- , 4 ),
. , :
; 2- ;
88
89
, . , ( ). 4
, ( ).
.
, .
4 .
:
, , 2 ,
. , , ,
2 . , ( )
, , , . - ,
– , .
, , 2- 4 ,
, , .
( ,
). ( )
3- . , .
" " ( ) , .
, ,
. , , .
,
, .
, ( 4 ). ,
" .
, " " -
. : ) ; ) ; )
. . , ,
) .
,
. , ,
, .
, , , ,
3- .
" " . ,
.
. , .
, .
, .
.
, , ,
. ,
.
,
.
,
, 3- . , ,
.
:
( ) ,
.
89
90
, ( -
+ ). : ) (
); ) ( ).
( + ).
: ) ( -
); ) ( -
).
:
, 15 ,
", " ". , , , - .
15- ,
. " ".
, ,
" " .
, .
, 15 ,
" ", .
:
( , , . .),
. ,
15 , " ". ,
.
, " ",
.
« » (« »; ): 1) . 2) .
3).
1)– , . ,
. ,
. :
, . , ,
( ). . ,
15 , 4-
2 . ,
. - , .
, , .
- .
2)– , - , 103 . 680 .
, 15 . 15
, . ( , 80 . 640 .).
,
, .
, (
).
, .
,
, .
3)– , 103 . 680 .
, 15 .
( ) 4 - 2 .
, . ( )
, .
2 4 . 2
.
( ), ( ) . ! -
!
: "Tam lmihal", M. S dd k G. stanbul, -1996.
"Dini Terimler Sözlü ü"- Enver Ören. stanbul, 1995. "Muhtasar LM HAL" -Hasan Arikann, Istanbul, - 1997
90