Сурһмҗта теҗг келврмүд. 2012
.pdf
СОСТРАДАНИЕ
Будда говорил, что без осознанности не может быть сострадания, как и осознанности без сострадания. Сострадание - это внутренняя сторона осознанности.
Став просветлённым, Будда возвратился домой. Его отец был в гневе! Долгие годы копилось в нем раздражение, и вот настал момент, когда можно было выплеснуть свои душевные переживания. В гневе он стал говорить: «Почему ты пришёл сейчас, спустя целых двенадцать лет? Ты стал «глубокой раной» для меня. Ты почти убил меня! Я так долго ждал! Оказалось, что ты не был для меня сыном, ты был врагом!»
Свой гнев отец изливал долго, но Будда молчал, в его глазах читались любовь и великое сострадание.
-Почему ты молчишь? - спохватился вдруг отец.
-Выскажите всё то, что вы накопили в себе за эти двенадцать лет. Отведите душу! Только тогда вы сможете понять меня. Сейчас вы разговариваете не со мной,
ас кем-то другим. Человек, который покинул ваш дом много лет тому назад, не вернулся. Он умер! Я совершенно другой человек. Но сначала отведите душу, ваши глаза полны гнева, поэтому вы не видите меня, - ответил ему Будда.
Постепенно отец успокоился и, вытерев слёзы, с интересом стал разглядывать сына. «Да, это другой человек. Конечно, лицо и фигура те же самые, но он незнаком мне, это совершенно другое существо», - подумал он про себя и сказал:
— Ты изменился. Я хотел бы вкусить то, что ты вкусил. Смерть приближается, я уже стар. Посвяти меня в Тайну! Прости меня за мой гнев. Как хорошо, что ты пришёл.
61
МӨH БОЛМҖ
Сарипутта Бурхн Багшур ирнә. Кесг цагт даянд; сууснднь эдү мет бәәдлд туссн улсла эдл эн күүнүр олн зүсн үзгдл ирәд бәәв. Тегәд сәкүсдиг, бурхдыг, эрлгиг эн үздг болв.
-Терчн юмн биш, хоосн күсл, - гиҗ Бурхн Багш терүнд келнә.
— Болмҗта болҗ медгднәл! — гиҗ Сарипутта өрцхәр седв. Тиигхләнь Бурхн Багщ:
-Оньгчн ода үзгдлд авлгдад, күсл болмҗд хүврәд, лавта бәәдл - күсл болҗ медгджәнә. Тиим давхр үзгдл уурхла, Мөн Болмҗ ирх! - гив.
62
ИСТИННАЯ РЕАЛЬНОСТЬ
Сарипутта пришёл к Будде. Он много медитировал, и перед ним стали возникать разные видения, как это случается со всеми, кто входит в состояние медитации. Он стал видеть ангелов, богов, демонов.
-Это всё ничто, просто мечты, - сказал ему Будда.
-Но они такие реальные! - пытался возражать Сарипутта. Тогда Будда сказал ему:
-Сейчас, когда твоё внимание сфокусировано на видениях, мечта становится реальностью, а реальность - мечтой. Когда исчезнет эта двойственность, проявится Истинная Реальность!
ҺУРВН ЗҮҮЛ СОҢСАЧНР
Heг дәкҗ Бурхн Багшур йир медрлтә, ик сурһальта, - болмарн болвсрсн күн ирнә. Бурхн Багшт эн сурвр тәвнә.
-Эн сурврт тер дарунь хәрү өгч чадшгов, — гиҗ Бурхн Багш келхләнь, тер күн өврнә:
-Яһад хәрү эс өгдмбт? Адһжант, аль нань учртавт?
-гиж сурна.
Тер күн эркм күндтә, орн-нутгтан ик нертә болдг сәнҗ. Тегәд Бурхн Багш бийднь оньган эс тусхаснд эн өөлхдән өөрхн бәәдг болна.
-Уга, учрнь нааһур. Бийдм хәрү өгдг цол бәәвчн, мини келсн угим хавлдг aph танд ода деерән уга, — гиҗ Бурхн Багш хәрү өгнә.
-Юуни тускар келҗәхмбт?
-Һурвн зүүл сонсачнр бәәдм, - гиҗ Бурхн Багш келнп. Түрүн зүүлнь - комрчкен буһш мет. Кеду эс келвчн тиигәрән юмн оршго. Ордг aph уга. Хойрдгч зүүлнь - йоралнь цоорха буһш мет. Көмрүлсн биш. болвчн, чикәр зогсчасн бийнь, йоралнь цоорха. Дүүрсн
болҗ медгдв чигн, тертн цаг зуур юмн. Бән-бәәҗ уснь ' һооҗад һарх, буһш хәру хоосрх. Аш сүүлднь, һурвдгч зүүл бәәнә. Тедн цоорха биш болвчн, көмрүләтә биш болвчн, хайгдл богар дүүрң буһш мет. Тиим буһшт кесн усн тер даруһан хуучрад, үрҗ одна. Та һурвдгч зүүл соңсачнрин тоод орҗанат. Тер учрас дарунь гилтә тана сурврт хәру өгхдән би түрҗәнәв. Тиим дала медрл хоршасндан та хайгдл богар дүүрң болҗанат. Бийдән : шиңгәһәд, дотран эс багтасн юмнтн - хайгдл бог.
64
ТРИ ТИПА СЛУШАТЕЛЕЙ
|
• ' |
|
|
|
' |
• |
* |
• |
: |
' |
. |
Однажды к Будде пришел очень культурный, образованный человек. Задал он Будде вопрос.
- Извините, но прямо сейчас я не могу ответить на ваш вопрос, - сказал ему Будда.
Человек очень удивился:
-Почему вы не можете ответить? Вы заняты или есть другая причина?
Это был очень важный человек, хорошо известный
всвоей стране, и, конечно, он почувствовал себя обиженным тем, что Будда не может уделить ему немного внимания.
-Нет, дело не в этом. У меня достаточно времени, но сейчас вы не в состоянии воспринять мой ответ, - сказал ему Будда.
-Что вы имеете в виду?
-Есть три типа слушателей, - ответил Будда. Первый тип подобен перевернутому кувшину. Сколько ни говори, ничего в них не войдет. Нет доступа. Второй тип подобен кувшину с дырой на дне. Он не перевернут, находится в правильном положении, но на дне у него дыра. Поэтому кажется, что он наполняется, но это лишь на мгновение. Рано или поздно вода вытечет, и он снова станет пустым. И наконец, есть третий тип. Они подобны кувшину, у которого нет дыры, который не перевернут, но он полон отходов. Его можно наполнить водой, но как только ее зальешь, она тотчас портится. Вы принадлежите к третьему типу. Поэтому-то мне и трудно ответить на ваш вопрос прямо сейчас. Вы невежда, хотя и очень образованны. То что не осознанно вами, не познано - это мусор.
ЛОБСАНГ НОРБУ ШАСТРИ:
«БАҺЧУД ҺАЛТА-ЦОГТА
НАСТАҺАСН АВН БИЙӘН ХӘЛӘХ ЗӨВТӘ»
Элст балһсна Бурхн Багшин Алтн Сүмин номин саңд төвд, санскрит кел судлдг номт, профессор Лобсанг Норбу Шастри ламла соньн харһлт болв. Гүн медрлтә эн лам һучн тавн җилин туршарт санскрит, төвд келнәс англь, хинди келнд орчуллһна үүлдвр күцәҗәх күн. Нарт делкән деед сурһуль дундк залһлдана зураһар Америкд, Итальд, Моңһлд багшлҗ йовсмн. Европд үүлдҗәх деед сурһулин үрврәр оютнрла, багшнрла Бурхн багшин гүн ухани медрләрн хувалцна. Москвад болн Бурятьд залрҗ ирхләрн "Бурхн Багшин Заавр болн Ном" «Сүм-күрәлңгин сурһаль», «Ухани зөөр» болн нань чигн төрмүдәр лекцс умшад, буддийск ном судлдг багшнрт болн номтнрт туста цәәлһвр өгнә.
Харһлтын йовудт Лобсанг Норбу Шастри хальмг таңһчин туст тогтсн үзл-хәләцән медүләд, сойлын зөөриннь туск ухаһарн хувалцад, тууҗ-түүкләнь таньлдсан келәд, моңһл келтнрин урн-зокалын, урлг-зүүһин ончинь темдглҗ, цуглрсн журналистнрин оньгт тусхав. Тер мет Деед үзгин орн-нутгудын келн-улсин үзлхәләцнь баһчудын ухаг батар эзлсн бийнь, энд, хальмг һазрт, Бурхн Багшин номиг тархаҗ делгрүлдг таал бәәнә гиҗ, Норбу Шастри темдглв. Болв байрта ухантоолврла һундх чигн учр зерглҗ бәәхиг 6aс келв. Тана төрскн келнә туст тогтсн бәәдлиг авад хәләхлә, төр берк чинртә болҗана гив. Төвдинәг дуралһад, дунд сурһальд төрскн кел дасхсн деерән урлг-зүүһин, урн-зокалын,
69
төрскн тууҗин, төв чикәр бийән бәрдгин, медәтнрән тевчдгин, бичкдүдән таалдгин шишлң кичәлмүд орулад сурһхла, төр хаһлгдад чигн бәәх гив. Дәкәд болхла, арвн зурһата-арвн нәәмтә баһчуд һалта-цогта настаһасн авн ардвь орад эрүл-мендән бүрткҗ, бийән хәләх зөвтә гив. Медәрх ңаснд баһасн авн батрасн цогц батарн үлдх зөвтә юмн. Ода цагин баһчуд буру йовдл һарһад, ик эртәр әрк, тәмкд орҗах учрар бүдүрсн цагтан бүгдәрн гилтә гемин икинь хураһад авчкна гив. Тер мет Дорд үзгин келн-улсин хәләцнь Деед үзгин келн-әмтнә .үзләс йилһвртә болдгнь мөн. Тегәд Бурхн Багшин заавр энд чигн бас туслх гиҗ, күндтә Норбу Шастри келв.
Харһлтын чилгчәр Лобсанг Норбу Шастри Хальмг Таңһч болн Төвд хоорндк хәрлцәнә тууҗиг сергәһәд, дундк зун ж,илмүдин Гүүш-хаана. цагас авн эндр өдр күртл тогтсн бат залһлдаһинь темдгләд, төвд келн-улсиг дөңнҗәхд ханлтан өргв.
УХАНИ ДҮР
«Мандл» гисн үгин тәәлвринь «цутхлң болн эргндкнь» гиҗ, ламнр цәәлһнә. Тантрическ бурхна мандлд бурхн болн бурхна уха медүлҗәх өргәнь ордгҗ. Тантр бурхн. хойрла шевиг таньлдулсн деерән зурһан зүүлин амулңгин дотр бәәдлиг меддг арһ учрахин төлә мандл тосхгдна гиҗ, ламнр бас цәәлһнә.
Хойр кемҗәтә мандлыг олн зүсн тоотас кеҗ болна гиҗ, тедн келнә: үүләд өңглсн тутрһас, эгл эс гиҗ эрднь чолудын үүрмгәс, ширдсн элснәс. Һурвн кемҗәтә мандлыг болхла, модар, төмрәр, нань чигн бат юмар кедгж. Орчлңгин темдг болҗах мандл бәрхин эрдмиг хувргуд 16 җицлин туршарт дасдгҗ. Олн деедсин тоод ордг бурхн болһн тустан эврә мандлта, эврә өргәтә. Үлгүрлхд, Авалокитешваран мандльш төв дунднь күн болһнд бәәдг буйнта зүркиг темдглҗәх бадм цецг ордгҗ. Бадм цецг гисн
— эрднь болҗана. Кедү әрк ууввчн, аля-азд һарһвчн, ямаранчн үүл татвчн - күн энүг хайҗ, хулдҗ, өгйәлҗ эс гиҗ мартҗ чаддгоҗ. Әмтн әәл дундан әдл гисн уха орулгднь Авалокитешвара бурхн гиҗ, ламнр цааранднь цәәлһҗәнә. Кен болвчн кишг эдлх күслтә болдг, зуг чик хаалһан олад, хөвтә җирһлин мер мөрддг арһинь күн болһн медхш гиҗәнә. Тегәд зәрм улст кишг юунас тогтдгинь цәәлһх кергтә. Тер учрар эгл әмтн дунд цацлнь икдҗ, цаһань делгртхә гиҗ, эврә керг-үүлдврән күцәхләрн ламнр зальврцхана.
Ашлад келхд, манда гидг тосхлтыг тогтврта шинҗ тохрасн, даяна бәәдлд бәәх гүн медрлтә ламнр үзлмедәни арһан агсҗ, арднь орҗ күцәдгҗ. Мандл. гисн юмн дотр ухани дүр болдгтан тус-тустан тосхгдад, негнегән дурадго болҗана.
ДЕЕД БОГД ХУТГТНРИН ОРАН ЧИМГ
|
Бурхн Багшин Алтн Сүмд соньн һәәхүл бүрдәгдв\ На- |
|
|
аран ирсн улс Бурхн Багшин ном тархаһад алдршсн |
хуг- |
|
гтнрин берк өв: Будда Кашьяпан шүдиг, Шагҗмуни бурх- |
|
|
на цусна өсркәг, Зунква Гегән бийнь кесн бичкн сүврһиг, |
|
|
Падмасамбхава бурхнд нерәдәд Йеше Цогьял бичсн төвд |
|
" |
номин тасрхаг, миңһн җил болҗах Атиша ламин суврһиг |
|
болн нань чигн тоотыг үзҗ чадв. |
|
|
|
|
|
|
Эн ховр, берк чинртә, хәәртә өв көрң нарт делкә эргҗ |
|
|
йовна. Зуульчллһан төгсәснә дару эн нәндн тоотыг Иньд |
|
|
орн-нутга Кушинагар һазрт босхгдҗах, өндртән 152 метр |
|
|
күрчәх иргчин бурхн Мәәдр гегәнә көшән зүркн бийд |
|
|
:бәәлһх зурата. |
' |
2001-гч җилд нер һарсн буддийск номт Сопа Ринпочс эн эрднин саң тогтаҗах өвиг олн әмтнд үзүлх сана зүүсмн. Энүнд Кашьяпа, Шагҗмуни бурхдын уурхан саң болҗах бодьсас нааһур Анаңда, Шарипутра, Маудгалья- . на гидг алдршсн шевнрин өв көрң бас орсн бәәнә. •
Чиндрллһнә авъяс күцәснә дару эрднь;чолуд, сувсн болен нәндн тоот хутгт багшнрин үлдл үмснәс һарч ирдг болҗана. Төвдихн терүг һавьят хувргудын оюни зөөр хоршасна герчнь гиҗ.тоолад, «рингсел» гиҗ нерәдңә. Тер учрар тиим берк чинртәднь деед богдын оран чимг медүлгч белгдл гиҗ күндлцхәнә.
Өдгә цагт олн үүл куцәҗәх кесг орн-нутгудын (Бирма, Индонезь, Таиланд, Тайвань) бурхна номин багшнрин цолта деед ламнр хәәртә тоотан иргчин Мәәдр бурхна көшәд бәәлһх сана зүүсмн. Тер җигтә тоотын тоод Дала лама белглсн Бурхн Багшин әрүн өв бас орсмн.
Эңд бәәх шүтәни кесг тоотнь зун җилмүдин эргцд Төвд орн-нутга бурхни көшә дотр хадһлгдҗ бәәсмн. Төвдиг китднр дәәлсн цагт эн шүтәни ориг сәкүсни евәләр
74
ШАҖН ГИСН ЮМБИ?
Алцңһуд селәнә улс эврә нег мөслсн санаһарн һардвр |
|
|
авад, Бурхн Багшин ном-сурһалярнь бәрмт кеһәд, бәәх |
|
|
һазр-усна эздтән керг-үүлән нерәдәд, аав-ээҗнрән |
|
|
тевчәд, әвртә ик мөргүл давулцхав. Тер мет хар уетә |
|
|
хальмгудын хәәртә үрн, медлгч Намкан бәәрн һазрт |
|
|
1929-гч җиләс авн күцәгдәд уга эн авъясиг сергәсн йовдл |
|
|
хойр холван чинртә болв. |
Ц |
|
Алцңһуд селәнд давсн әвртә ик мөргүлиг Бурхн Баг- |
||
|
||
шин Алтн Сүмин ах лам, гевш Дугда һардв. Эн ик мөргүлд |
|
|
кесг ном умшгдад, кергтә олн зүсн авъяс күцәгдв, тедн |
|
|
дунд һал тәклһнә, һазр-усан тәклһнә, кишг дуудлһна |
|
|
болн нань чигн. Эн керг-үүлдврт бәәрн улсас нааһур мац- |
|
|
гин санмрта хөр һар күн бас орлцв. Тедн нааран урдаснь |
|
|
ирәд, хойр долан хонгин эргцд номин ардбәәцхәв. Тегәд |
|
|
энд күцәгдсн керг-үүлин белдврнь бас күцц болв гисн үг |
|
|
буру болшго гиҗ сангдна. |
|
|
Келхәс, йослл гисн - кев-янзарн батрсн, болзгтаһар |
|
|
күцәгддг олн ниитин авг-бәрцин нег эркм чинртә хүвнь |
|
|
мөн. Харм төрхд, Бурхн Багшин шаҗнд шүтдг ода цагин |
|
|
әмтнә ик зунь зуг бийән үзхәр седнә гиҗ, ламнр һундл |
|
|
төрцхәнә. Тиим улс зуг бий тустан әдс авхар, эм ар- |
|
|
шалхар, күзүндән зәңгдә зүүлһхәр, мөргүлин герт орҗ |
|
|
ирцхәнә гиҗ, тедн келнә. Бурхн Багшин ном-сурһалин : |
|
|
недринь медҗ авхар хурлд ирдгүднь тоота болҗ һарна. |
|
|
Тегәд чигн мөргүл күцәлһнә кемд учрсн нег завсрла |
|
|
Бурхн Багшин ном-сурһалин недринь цәәлһгч үгдән гевш |
|
|
Дугда әмтә тоота юмнд өр җөөлн седклтә болдгин, кесн |
|
|
үүл эзән темцдгин тускар тодрхаһар келҗ өгв. Цаһан |
|
|
седклтә болснантн дару цуг хаалһс тана өмнтн секгдх |
|
|
биз гиҗ, .медрлтә лам цааранднь медүлв. Тер учрас |
|
|
көдлмштән чигн бедрхдән, хаалһдан чигн белдхдән, |
|
|
ямаран чигн керг эклхдән ОМ-МАНИ-ПАДМЕ-ХУМ |
|
