Бадмин Николай. Теегин зурһуд. 2004

Ура! Ура! Ура! "Уралан”, диилвр бәр!

Дәврәч, харсач, үүдч, Дальтрад, дәврәд һар! Төвәр цокулсн меечг, Теднә үүдәр ор!

Чидлән бичә әрвдич! Чочаһад генткн цокич! Холас шүрүтәһәр төвлич! Харулчин үүдиг секич!

Ура! Ура! Ура! ”Уралан”, дәврәд ор! Ура! Ура! Ура! ”Уралан”, диилвр бәр!

Дөгәтә, мөшкәтә нааднд, Дүүвр "Уралан”, тахш. Диилвринь, хәләһәчнр, угтҗ Дегц альхан таш.

Ура! Ура! Ура! "Уралан”, дәврәд ор! Ура! Ура! Ура! ”Уралан”, диилвр бәр!

МИНИ КЕЛН

Мини келн, эгл келн, Ээҗин келн, эцкин келн. Хальмг келн — хурц нарн, Уул хальмг улсин нерн.

Күүнә кеерүл — чирә болдг,

61

Чирән кеерүл — келн гидг. Нерн, келн нег чинртә, Энүгән гееснь эргү нертә.

Ухани булгас үүдсн үлгүрмүд, Теҗг үгтә тәәлвртә туульмуд, Соньн утхта ут туульмуд, Седкл сергәгч” Җаңһрин” дуд.

Цецн үгтә, цеңнсн айста, Цальгрсн, асхрсн сәәхн дуд. Эләшң делдг, дагҗад чичрдг, Эркәһәрн мульҗад биилдг биис.

Һазр деер, үрдм, өс! Һарһсн ээҗиннь кел дас! Хальмг нернәннь ут нас Харҗ, харсч җирһлдән тос!

Харһсн негнләһән хальмгаһар кел! Хөвтә җирһлүр җиврән дел! Хальмг келн — җирһлимм булг, Харшлхар седснд күдр тулг.

Эгл келәрн эврән келнәв, Хальмг келән хадһлад үкнәв.

ҺУРВН БУГ

Худлч, хулхач, ховч — Ханьцсн нег уңг, Өөдлх, өмәрлх, күцәхд — Өшәтн болдг буг.

Худлчд үнн уга, Хулхачд нүдн уга, Ховчд иткл уга,

62

Хөвднь амрл уга.

Хулхач күн — худлч, Худлч күн — ховч, Ховч күн — зуһуч, Хәәр уга мекч.

Хол, экнь, чееҗнь Ховдг седкләр дүүрнә.

Харшлсн, зовасн, шарклулснь Хоолднь күрч мелмлзнә.

Иигх дутман байрлна, Илднь һарһҗ зүткнә. Үлмәдән орснд деерлкнә, Үнниг худлар диилнә.

Хаврин тәрән-темснд Хорха, хатханчг буг. Күүнә җирһлин хаалһд Күчтә һурвн буг.

Ховч хоран цацна, Худлч зәңгс тархана. Әмт үүмүлхләрн, амрна, Әмән икд тәвнә.

Хулхач әмт ниргүлнә, Худлч генниг меклнә. Ховч үүмә татна, Хоосдулҗ үлдәхәр меткнә.

Ондаруллһн, хүврлтин җисәнд Олнд эдн харшлна.

Тус уга үүлдврәрн Төрт харшлтан күргнә.

63

Хулхачиг бәрҗ илдкхмн, Худлчиг үннәр диилхмн. Ховчиг чаңһар засглхмн, Хаалһан бугас цеврлхмн.

Үр, дү, үрн, Үннә хаалһар йов! Худлч, ховчулсас

Хаалһан салһҗ ав!

Хулха, худл, хов Холд гүүдгонь лавта. Үнн, чик җирһл Үнтәд тоолгддг нертә.

Һазрин буг өвсиг Һарарн уңгарнь сөңглтн! Күүнә һурвн бугиг

Күүчхд чидлән негдүлтн!

64

Литературно-художественное издание

Бадмаев Николай Бадмаевич

СТЕПНЫЕ КАРТИНЫ

Стихи на калмыцком языке

Редактор В. Д. Бадмаева Художник С. А. Бадендаев Технический редактор Л. Е. Гермашева

Компьютерный набор В. А. Соломовой Компьютерная верстка Т. И. Мухариновой

ИД № 05948 от 28.09. 2001 г. ИБ № 1740

Сдано в набор 17.09.04. Подписано в печать 04.10.04.

Формат 60x84/32. Бумага офсетная № 1.

Гарнитура Literaturnaya I ТТ Cyr. Печать офсетная. Усл. печ. л. 3,02. Усл. кр.-отт.3,25. Уч.-изд. л.2,47. Тираж 300 экз. Заказ 3215. "С” 008.

Калмыцкое книжное издательство. 358000, г. Элиста, ул. Ленина, 243, Дом печати.

АПП "Джангар" Республики Калмыкия. 358000, г. Элиста, ул. Ленина. 245.

65

НАСТА ШҮЛГЧИН ТҮРҮН ДЕГТР

Бадмин Николай Баһ Цоохра әәмгт 1926-гч җилд төрсмн. Бичкнәсн авн хальмг туульмуд, үлгүрмүд дасч авдг бәәсмн, "Җаңһрин” дуудыг бас соньмсч соңсдмн. Школд сурчаһад, шүлгүд экләд бичдг болв. Хальмг Таңһчин газетмүдт тер шүлгүднь барлгддг билә. Бичәч Басңга Баатр түрүн шүлгүдинь умшад, дамшлтарн хувалцдг билә. Цааранднь сурһуль сурад, бичәч болхар суралҗала, зуг дән болн хальмгудын туугдлһн тер зурасинь күцәхд арһ өгсн уга. Хальмг һазртан 1957-гч җилд ирснәс авн Николай Бадмаевич "Хальмг үнн” газеттаһан залһлда геелго бәәдмн, бәәсн һазрасн, көдлҗәсн көдлмшәсн оньдин корреспонденцс илгәдмн. Шүлгүднь бас дарударунь газетмүдин халхст барлгдҗ һардмн. Ода чигн Бадмин Николай нештатн корреспондент болад, Баһ Дөрвдә "Теегин шинрлт” ("Степная новь”) гидг газетин итклтә нөкд.

66