- •Қазақстан Республикасы ғылым және білім министрлігі
- •«Қазіргі әлемдегі тоталитаризм және демократия»
- •050202-Халықаралық қатынастар
- •1. Пәннің оқу бағдарламасы – syllabus
- •1.1 Оқытушы туралы мәліметтер:
- •1.2 Пән туралы мәліметтер:
- •1.3 Пререквизиттері:
- •1.4 Постреквизиттер:
- •1.5 Пәннің қысқаша мазмұны:
- •1.6 Пән бойынша тапсырмаларды орындау және өткізу кестесі
- •1.7 Әдебиеттер тізімі
- •1.8 Баға туралы ақпарат:
- •1.9 Курстың саясаты мен рәсімі
- •2. «Қазіргі әлемдегі тоталитаризм және демократия» пәні бойынша оқу-әдістемелік материалдар
- •2.1 Курстың тақырыптық жоспары
- •2.2 Лекция сабақтарының тезистері
- •1 Тақырып. Кіріспе.
- •2 Тақырып. Авторитаризм және демократия: тарихи-теориялық экскурс
- •3 Тақырып. Қауым Шығыстағы және Батыстағы авторитаризм мен демократияның генотипі ретінде
- •4 Тақырып. Шығыстағы және Батыстағы авторитаризм мен демократияның діни негіздері
- •5 Тақырып. Шығыстағы және Батыстағы авторитаризм мен демократияның бір біріне өзара ықпалы
- •6 Тақырып. Ксро-ғы тоталитаризмнің пайда болуы мен күйреуі
- •7 Тақырып. Авторитаризм мен демократияның аралығы (Корея Республикасы, Тайвань, Бразилия)
- •8 Тақырып. Орталық Азия елдеріндегі саяси трансформация
- •9 Тақырып. Қазақстандағы демократиялық процестер
- •10 Тақырып. Қазақстандағы азаматтық қоғам
- •2.3 Семинар сабақтарының жоспары
- •1 Тақырып. Авторитаризм және демократия: тарихи-теориялық экскурс
- •2 Тақырып. Демократиялық процесс және оның акторлары
- •Семинар сұрақтарына жауапты ұсынылған әдебиеттердің ішінде м.Н. Грачев, а.С. Мадатовтардың «Демократия: методология исследования, анализ перспектив» атты еңбегінен іздеңіздер.
- •3 Тақырып. Қауым Шығыстағы және Батыстағы авторитаризм мен демократияның генотипі ретінде
- •4 Тақырып. Шығыстағы және Батыстағы авторитаризм мен демократияның діни негіздері
- •5 Тақырып. Шығыстағы және Батыстағы авторитаризм мен демократияның бір біріне өзара ықпалы
- •6 Тақырып. Ксро-ғы тоталитаризмнің пайда болуы мен күйреуі
- •7 Тақырып. Үндістанның мысалындағы демократия
- •8 Тақырып. Авторитаризм мен демократияның аралығы (Корея Республикасы, Тайвань, Бразилия)
- •9 Тақырып. Орталық Азия елдеріндегі саяси трансформация.
- •10 Тақырып. Қазақстандағы демократиялық процестер
- •2.4 Оқытушының жетекшілігімен орындалатын студенттердің өзіндік жұмыстары бойынша сабақтардың жоспары.
- •1 Тақырып. Авторитаризм және демократия: тарихи-теориялық экскурс
- •Демократия және оған қарама қарсы б. Муссолинидің «Фашизмнің доктринасы»
- •2 Тақырып. Демократиялық процесс және оның акторлары
- •3 Тақырып. Демократия және демократиялық прициптер
- •4 Тақырып. Қауым Шығыстағы және Батыстағы авторитаризм мен демократияның генотипі ретінде
- •5 Тақырып. Шығыстағы және Батыстағы авторитаризм мен демократияның діни негіздері
- •6 Тақырып. Шығыстағы және Батыстағы авторитаризм мен демократияның бір біріне өзара ықпалы
- •Э. Бенеш «Бүгінгі және ертеңгі демократия» («Демократия сегодня и завтра»)
- •Р. Дарендорф «Еркіндікке жол: демократизация және оның Шығыс Еуропадағы проблемалары» («Дорога к свободе: демократизация и ее проблемы в Восточной Европе»)
- •7 Тақырып. Ксро-ғы тоталитаризмнің пайда болуы мен күйреуі
- •Н. И. Бухарин «Пролетариат диктатурасының теориясы» («Теория пролетарской диктатуры» (1919 г.))
- •К. Каутский «Демократиядан мемлекеттік құлдыққа дейін» («От демократии к государственному рабству»)
- •8 Тақырып. Үндістанның мысалындағы демократия
- •9 Тақырып. Авторитаризм мен демократияның аралығы (Корея Республикасы, Тайвань, Бразилия)
- •10 Тақырып. Орталық Азия елдеріндегі саяси трансформация
- •11 Тақырып. Қазақстанның саяси жүйесіндегі демократизация
- •12 Тақырып. Қазақстандағы азаматтық қоғам
- •2.5 Студенттердің өзіндік жұмыстары бойынша сабақтар жоспары
- •2.6 Өзін-өзі бақылау сұрақтары:
- •Оқу сабақтарына бағдарламалық және мультимедиялық ілеспе
- •2.8 Өзін-өзі тексеру үшін арналған «Қазіргі әлемдегі тоталитаризм және демократия» пәні бойынша тест тапсырмалары
- •2. 9 «Қазіргі әлемдегі тоталитаризм және демократия» пәні бойынша емтихан сұрақтарының тізімі
- •«Қазіргі әлемдегі тоталитаризм және демократия» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен
- •050202 – Халықаралық қатынастар
Р. Дарендорф «Еркіндікке жол: демократизация және оның Шығыс Еуропадағы проблемалары» («Дорога к свободе: демократизация и ее проблемы в Восточной Европе»)
«Чем страна однороднее, тем выше ее шансы на успех в процессе демократизации. Странам со сложным этническим или каким-либо еще составом населения придется, вероятно, заниматься в ближайшее время не демократизацией, а проблемами территориальной целостности и поддержанием законности и порядка...
Демократия — вещь неудержимая. Правда, есть в ней один практический недостаток. Странам, вставшим на путь свободы, кажется, что демократия (т. е. партии, выборы и парламенты) укажет им, куда идти дальше. Даже сторонники активных действий полагают, что для этого надо просто послушать, что говорят, причем послушать всех желающих... Но... демократия - не просто многообразие взглядов, не просто форум, где всякое мнение имеет хождение; демократия - это система правления. Ее цель - обеспечить тем, кто правит, поддержку народа, по крайней мере на старте; и демократия должна давать возможность править. Парламент, будучи трибуной свободного выражения мнений, есть все же прежде всего институт политической власти, который должен ведь как-то реагировать на предложения правительства или уж выдвигать собственные инициативы.,.
Вопреки буквальному значению слова действующая демократия не «правление народа»; такого на свете просто не бывает. Демократия — это правительство, избираемое народом, а если необходимо -то народом и смещаемое; кроме того, демократия - это правительство со своим собственным курсом..
Есть несколько способов дать правительству власть, не подвергая демократию опасности. Это немецкий и британский методы, с одной стороны, и французский и американский — с другой. Оба они жизнеспособны; в одном случае глава правительства имеет определенные конституционные прерогативы — право роспуска парламента, но и избирается он при этом парламентом; в другом — президент избирается на свой пост независимо от парламента и обретает поэтому реальную власть.
Есть две очевидные опасности. Первая - новоиспеченные демократические страны начнут свой путь с актов мести тем, кто ответствен за тиранию, и вторая - судебная власть окажется добычей политических сил».
Сұрақтар:
1. Демократия деп автор нені түсінеді?
2. Демократияға төнетін негізгі қауіптер қандай? Автор оны қалай түсінген?
3. Біздің елімізде демократиялық билікті орнатуда қандай тәсілді қолданады? Ресей Федерациясының конституциясында бұл қалай бейнеленген? Салыстырыңыздар.
4. Неліктен бір мемлекетте демократизация процестері жеңіл, ал екіншілерінде қиын өтеді? Оған қандай факторлар әсер етеді?
Негізгі әдебиеттер: 1, 6, 7, 8, 11, 15, 18, 19, 20, 24, 26, 29, 30
Қосымша әдебиеттер: 5, 6, 19, 25, 26, 28, 31, 32, 33, 35, 36,
37
7 Тақырып. Ксро-ғы тоталитаризмнің пайда болуы мен күйреуі
Тапсырмалар:
1. Төменде ұсынылған мәтіндерге сараптама жасаңыздар және берілген сұрақтарға жауап жазыңыздар.
ОСӨЖ өткізу түрі:
Конспектілерді тексеру.
Тапсырманы орындауға арналған әдістемелік нұсқау: