ЭРНҖӘНӘ КОНСТАНТИН

БАЙРТА ХАВР

(дун).

Хаврин аһар— хәәртә аһар Хамрар орҗ зүрк серүлнә, Хальмгин көгҗм өргн теегәр Хүвтә цагин айсла ниилнә.

Байрта хавр ирҗ таална Бадм цецгүд теврҗ үмснә, Нарн нааран хәләҗ биилнә Нәрн өвсн нәәхлҗ дуулна.

Дүмбр хавр дуулад ирнә Домбрин көг келәд кевшнә,

Дуулн, биилҗ иньгүд тавшна Дурта иным тосад аашна.

Хавр, хавр! Хәәлнә, урсна, Харада, шовуд байсҗ җиргнә, Хальмгин теегәр ноһан шавшна

Хамг әмтн сергҗ җирһнә.

Хаврин аһар-хәәртә аһар Хамрар орҗ зүрк серүлнә, Хальмгин көгҗм өргн теегәр Хүвтә цагин айсла ниилнә!

Эндрк хөөч

(дун).

Көк-лә гинә ширтә гинә Мото-ло-циклә машин-ла,

Көк-лә ноһан деегүр-лә Күржңнәд-лә йовна-ла

Колхозин-ла хөөч гинә

Кован Бадм гидгнә

Көк-лә шалв хазулад

Хөөһән хәрүләд йовна-ла

Замгта-ла нуурин-ла

Уснаснь гинә-ла, Хөөһән услдган

Уурад-ла бәәҗ-ла

Заңһта-ла худгин-ла

Гүүнәснь-ла гинә-ла, Суулһар-ла таттган

Хаяд-ла, — бәәҗ-ла

Моторар-ла гүүдг гинә-ла

Мотоло-цикло машин гинә,—• Мана-ла хөөч Бадмин-ла

Мөрн болад бәәҗ-ла

2-й давт.

2-й давт.

2-й давт.

2-й давт.

2-й давт.

12

Торһн нооста хөөднь Теегән дүүргҗ идшлнә, Теегтән эзн хөөчнрин Туурсн нерднь сонсгдна.

Арта цоохр малмуднь Адрг, ташуһар дүүрнә, Арднь дахдг малчнрин Ачта нерднь туурна.

Алтн толһата буудяснь Атх дүүрч асхрна, Асрад урһадг тәрәчнрнь Арл болһинь дүүргнә.

Буһусин гүн булңгудинь Бурһудад, цумлад илткнә, Буслсн, «Хар алтнь» Бәәхтә җирһлд эдлгднә.

Өскәлдәд, шүүрәд кране Өргәд, зөөһәд белднә, Өөтә урчуд, шинәс Өндр бәәшңгүд делднә.

Цегин цааһас цәкләд Цеңкр очд асхрна, Эргнин шиирс болһнд Эликтро... эңгдән солңһтрна

Туңһлң усн теегәр Турглад, туугдад аашна, Теркә сөг, царңгар Тутрһ түгҗ шавшна.

Теегин зег болад

Төмр хаалһ дошинә, Төрскндм байр ачад Тачкнад поезд аашна!

ҖИМБИН БЕМБӘ

БА И РТА

Шин Программ батлгч Шиидвр авгден одр, Байрин темдг болгч, Бичкн күүкн һарла.

Эк эцг хойрнь

Эн күүкндән өгхәр Олн нернәс шүүҗ Ончта сәәнинь хәәлә.

Нерн —күн болһнд Нег дәкҗ өггднә, Түүг җирһлин хаалһдан Туурулҗ зүүх кергтә!—

Саглр, Кермн, Делә,— Сәәхн нерд дала!

Эднәс алькарнь бидн Эңкрлҗ күүкән нерәдхмб?

Күндтә экин келсәр, Күләҗәсн эцгин седкләр, Күүкнд өгх нерн Күр кегдҗ хәәгдв.

Келнд тааста болҗ, Күңкнәд, җиңнәд йовх, Коммунизмин таалмҗ болх Кишгтә нерн олдла.

Байрта цагла төрснднь — Байрта — гиҗ нерәдлә. Җивртә эн нернь Җирһлднь зокаста болтха!

БЕМБИН ТИМОФЕЙ

Аҗрһнь алг болхла...

(Теҗг)

Тавта көвүн наадҗана. Тамтрад, бүдрәд-түгчәд,

Уралан, хооран ишкнә.

Уутьхн хораһар йовдңнад,

13

Эс гихлә, көләрн Элк бәрлдүләд девсхлә, Нанла тесдгнь хама? Наснь ахр! Ха-ха!

Экнь түдүкнд нульмсан Элңкә ханцарн арчна. Эцгнь араһан тачкнулсн Элк хатад, дөгәнә:

— Аҗрһнь алг болхла, Уңһнь булгла, — гинэ.

ХОНЬНА МИХАИЛ

КӨЛД ОРАЛДДГУД

ШҮЛГИН ШҮВТР МӨРӘР

Шалһин хурц ирэр, Аля, хуурмг, худлиг Альднь болвчн хадий...

* * *

— Мини эм деер

Икэрн —

иим ик зантхр, Моһлцг толһа бәәнә—гиһәд, Чоңкр, Шоңкрт деерлкдм, Чикн угаһан бийнь эс меддм?

* * *

Хар көлсәр зөөсн зөөр Холд соңсгдҗ күмнд амлгдна. Хулха, худлар хурасн олвр Хоолд орм-цацуһан тееглгднә.

Олн дунд зәрмдән Акад улс харһна, Амрар җирһхәр седнә Әмтнәс ард үлднә.

Җилдән көдллго бәәнә, Муурх, зовхас — зулна. Мууһас эс сурвчн — бийнь келнә.

Хәлә Саакиг, дуута Хала суулһ кевтә, Хәңкр — чиңкр татна; Харһсн негән шуучна. Хург болхм гихлә Хәләсн талан гүүнә.

О, акад, дегд акад!

Оньдин эн одлһар одна: Өдртән арв хувц сольна, Өмәрән, хооран зогслго көрәднә—

Кезәнь тегәд үүг--

ҮҮГ — табльд,

Көдлмш кедгәр бичәд бәәдв?

Келәрн —

күд чолу күүлнә. һарарн —

хов бичхдән әвртә, һазаһаснь хәләхнь

нүл уга бәәдлтә.

Өвс, тәрә хуралһнд Оңкрин шарнь көдлнә. Олна көлс хувалһнд Өрәлинь булахар күгдлнә.

14

— А йир

мана Бадаш

Эрүләр,—

машиһән гүүлгҗ чадхш. Эн,

иим болвчн урудхш.

Эрк нег эрдм үзүлнә Өрк болһнас өр кенә. Өдр болһн хуухнь улана Өөрдсн негнләнь шүүрлднә, Өргн, өвдг хойрнь Оньдин юмнла харһна.

Тегәд?

Тегәд,

ханцан тохадан шамлад, Хойр альхан селн нульмстад, Хооран —

хойр ишкәд, Өмәрән —

нег ишкәд, Баранкинь атхад авна, Буру бийәснь мордна, Шаавр көләрн стартеринь девсәд Шуугулад, тачкнулад газинь өрдәд,

Босн ишкҗлҗәһәд — «чу» гинә Бухн цегләд

машин һәрәднә, Хашан үүдн яһлалад Харһсан хамхлад шивнә. Харшан күргсн, «мана күн» Хаҗһлзҗ, тамтрҗ ирәд Хоша гермүдин өңцгиг Хөгәд хөвдән авна, Хавсан хуһлсн «Газонь» «Хәәрхн, яһсн энвчн, — гиһәд Хот дарад чишкнә, Тер бийнь Төр уга, Түрәд йовсн бийнь Торад йовна.

Элмриг,

гиинүләд,

дуулулдад, уульулад Эрг, нууриг

эрстнь һатлһад, «Эрлгиг», зерлгтәһинь үргән тууһад, Эрәсн,

таглинь эвәснь һарһв. Эзнәсн машинь '

эрлһ эрнә, Эрәс тер, юуһан сурдв?.. Машинь —

мошкрҗ йовад «таш-биш» болв_г Мөчинь —

хаалһин тоосн хучв, Махинь —

Бадаш цадтлан идв.

САҢҺҖИН БОСЯ

ХАСАН

по э мин тасрха

VII

Маңһдуртнь берәд асхлад Миңйәниг авхар ирцхәв, Миңйән-хальмг нернь Мана Ноһалад көвүнь.

Сүл үгән үгцәд Салад һарн гиҗәтл, һурвн хар машин һацата һаза ирв!

Оратад одлһн болв! Өмнәсн көвү һарһшго!

Үлдәх һанцххн эв, Үүднәс берәд тарв...

Күчтә-күчтә тоотнь Келкә шариг дахҗ, һанцххн теднә үзлднь Күүнә сүр менрнә!..

15>

Әмнәннь биш — көвүнәннь Әмнд — әмитн суһлнав!

Зерлг чонмуд тадниг Зогсҗатн! — гиж өшрәд, Шүдәри чигн дәәсиг Шуучад таслх саната.

— Эргүлтн машиһән игәрән,

Эргин ца бәәх, Маһдлхла танд эн Мини әмн, көвүм!

Машинә хаалһ эргин Матьхрад һарад хурдлв, Генткн тачкнсн әәһин һарсн дун соңсгдв.

Таг машинә төгәс

Тачкнад доран зогсв, Машидин үүдн зерг Мисхлд өсрәд одцхав.

Цаһан — цаһан девлтәс Чирәд фашистнриг һарһв, Чик! — Ноһала күргж — Зуг көвүнь Миңйәнь!..

Түлкәд фашистнриг машинәс Теднә зевинь авцхав, Әмд зурһан хортиг Әәлго Ноһала күргв.

Атхр Ноһалан бәәдләр Әәмшг партизанмуд медчкв, Өнчн көвүн һанцарн — Өшән! Миңйәнә төлә!

VIII

Зурһан фашист бәргдсн Зәңг тарад одв, Эндүрсн хортн балһсиг Игзәрлҗ түүрмәр дүүргв.

һарһсн экиннь ялд һунта бичкн Миңйән, Түүрмин зовлңг кемләд Терүнд өсх болв...

Таҗрха үстә көгшә,

Тасрха өдмг бәрсн, Крушк хар уста Күргәд көвүг таалв,..

Хойрх дакж көвүн Хуһлад өдмгинь идчкв,

16