Шпоры (отличные) по МЭСА 7 семестр
.pdfПостоянные, соотношения:
=0,510998 МэВ
с=299 792 458 м/с
= 6,02214129(27)×
аБ = ħ2/mee2 = 0,529 Å
1Торр=1 ммрт= 133,32Па= 1,32 10-3 атмосферы
|
|
Кинематика упругого соударения в лабораторной системе координат. |
|
1 |
|
|
упругое рассеяние – рассеяние, при котором внутреннее состояние |
|
|
взаимодействующих частиц остается неизменным( потенц. энергия не изм.) |
рассеяние частицы массой m1 со скоростью v0 (энергией Е0) на неподвижной частице массой m2. В лабораторной системе координат (л.с.к.) после упр. рас. частица m1, отклонившись на
угол рассеяния θ, движется со скоростью v1 (энергией Е1), а частица m2 движется по направлению составляющему угол отдачи Ф со скоростью v2 (энергией Е2).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m1v02 |
|
= m1v12 |
+ m2v22 |
E |
0 |
= kE |
+ΛE |
0 |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
0 |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m1v0 |
= m1v1 cosθ+m2v2 cosΦ |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m v sinθ= m v |
sin Φ, |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 1 |
|
|
|
|
|
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
где k и Λ – кинематические факторы процесса |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
упругого рассеяния, причем |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k + Λ = 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
m1v0 – m1v0cosθ = m2v2cosΦ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
m2v |
2 − 2m2v v cos θ + m2v2 |
= m2v2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
0 |
|
1 |
1 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
v1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
v1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m1 cosθ+(m1 −m2 )= 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
v |
|
|
|
|
(m1 +m2 )−2 v |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
v |
= |
|
m1 cosθ± |
|
m22 −m12 sin2 θ |
= |
γcosθ± |
1− γ2 sin2 θ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, где γ = m1/m2 |
|
|
|
|
||||||||||
v0 |
|
|
|
|
|
|
|
m1 +m2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
+ γ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
v2 |
|
= |
|
|
2m1 |
cosΦ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
v |
|
|
|
|
|
|
m |
+ m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
0 |
|
|
|
|
|
1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
k = |
γcosθ± |
1 |
− γ |
2 |
sin |
2 |
θ |
|
|
|
|
|
4γ |
2 |
cos2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
Λ = |
|
|
Φ |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1+ γ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ γ)2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
при заданном θ кинемат. фактор k может иметь два разных значения. Λ тоже может принимать два значения. Это означает, что два значения должен принимать угол отдачи Ф. при γ > 1 (m1 > m2) существует предельный угол рассеяния θмак = arcsin(1/γ).
Двузначность k и Ф и Е1 и Е2 получена математически, как следствие решения квадратного уравнения. Для того, чтобы понять физические причины двузначности необходимо рассмотреть процесс упругого рассеяния в системе центра масс.
|
|
|
Связь углов рассеяния в системе центра инерции с углами рассеяния в |
|||||||||||||
|
2.1 |
|
||||||||||||||
|
|
лабораторной системе координат |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
Система центра масс(с.ц.м.)– система, в которой покоится центр масс |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||
сталкивающихся частиц. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Скорость центра масc в ЛСК vц = |
∑mi vi |
, у нас |
vц = |
|
m1 |
|
v0 , χ- угол рассеяния в СЦМ. |
|||||||||
i |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||
∑mi |
m1 |
|
+ m2 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
до рассеяния в ЛСК m1: v0 = vц + v1ц и m2: 0 = vц + v2ц |
m1 |
|
||||||||||
|
|
|
|
в СЦМ v1ц = v0 |
− v1 = |
m |
|
|
v0 , v2ц = −vЦ = − |
|
v0 , |
|||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m1 + m2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m1 + m2 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
Кинематические диаграммы, три случая: |
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
1) m1 > m2 (γ > 1) |
v1ц < v2ц |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
две окружности |
R = v2ц = vц и |
|
|
r = v1ц , |
γ = R/r |
|
||||||
|
|
|
|
v1ц противоположно v2ц, угол между vц и v1ц |
равен χ, |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
скорости в ЛСК m1 и m2 после расс. равны v1 = vц + v1ц и v2 = vц + v2ц, |
||||||||||||
|
|
|
|
v0 параллелен вектору vц, и угол между vц и v1 равен θ, а угол между |
||||||||||||
|
|
|
|
vц и v2 равен Ф. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Как видно: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
два угла χ и два Ф |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
sinθmax = v1ц/vц = m2/m1 = 1/γ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
большему χ - меньшее v1 (Е1); большему Ф |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
- меньшее v2 (Е2). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
2) m1 |
< m2 |
(γ < 1) v1ц > v2ц. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
R = v1ц и |
r = v2ц |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3)m1 = m2 (γ = 1)
→
частицы разлетаются под прямым углом, и только в этом случае возможна остановка налетающей
частицы
2.2 |
v = (γcosθ± 1−γsin2 θ)v |
/(1+ γ) > v |
= v |
/(1+ γ) |
|
|
|
||||||
|
для второго случая верно(из выражения для кинематическог множителя знак +) |
||||||||||||
|
|
|
|
|
1ц |
|
|
|
|
|
|
||
|
1 |
|
0 |
|
0 |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
tgθ = |
v1ц sin χ |
= |
m sin χ |
= |
sin χ |
|||||
По любой диаграмме видно: |
|
|
|
2 |
|
|
|||||||
v1ц cos χ +vц |
m2 |
cosχ+ m1 |
cos χ + γ |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
cos2 χ +2γcos χtg2θ + γ2tg2θ−1 = 0 ,
cos χ = −γsin2 θ±cosθ1− γ2 sin2 θ
Для рассчета χ небходимо решить уравнения движения.
Рассеяние частицы приведенной массы µ = m1m2/(m1+m2) в сферич.симметр. поле. U(r)
А-отталкивание, Б-притяжение
|
|
∞ |
|
|
(ρ/ r2 ) |
|
|
dr, |
|
|
Из механики известно |
ξ0 |
= |
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|||||
1− |
(ρ/ r)2 −2U (r) / μv2 |
|
||||||||
|
r∫ |
|
|
|
|
|||||
|
|
min |
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
где rmin определяется |
1−(ρ/ r |
)2 −2U (r |
) / μv2 |
= 0 |
, вот, |
|||||
|
|
|
min |
min |
|
∞ |
|
χ = π – 2ξ0
dN – число частиц, рассеиваемых в СЦМ. в ед.вр. на углы, лежащие в диапазоне χ ÷ χ + dχ.
Дифференциальное сечение рассеяния для однородного потока частиц [см2] , где j – плотность потока частиц.
Если связь между χ и ρ взаимно однозначная, то в χ ÷ χ + dχ будут рассеяны только те, у которых ρ(χ) ÷ ρ(χ) + dρ(χ). Это количеств част. прошедш. через кольцо площадью 2πρdρ
поэтому dN = j2πρdρ и
dσ = 2πρdρ = 2πρ(χ) dρd(χχ) dχ
в единицу телесн.угла в СЦМ dω = sinχdχdϕ: |
dσ |
= ρ(χ) |
|
dρ(χ) |
|
|
1 |
|
|
|
|
||||||||
dω |
|
dχ |
|
|
sin χ |
||||
телесные углы dω в СЦМ и dΩ в ЛСК: |
dσ(χ) dω = dσ(θ) dΩ (из-за равенства |
||||||||
|
dω |
dΩ |
|
|
|
|
|
|
потоков в обоих СК)
dω = sinχdχdϕ и dΩ = sinθdθdϕ, тогда
2.3 |
dσ(θ) |
= dσ(χ) sin χdχ . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dΩ |
dω sinθdθ |
Дифференц. косинус в рамочке |
θ |
|||||||
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
γ2 sin θcos2 |
||||
|
|
1−γ2 sin2 |
|
|
|||||||
−sin χdχ = dθ−2γsin θcosθ sin θ |
θ |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
||||||||
1−γ2 sin2 |
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
θ |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin χdχ |
= 2γcosθ± |
1 |
+ γ2 cos 2θ |
|
|
|
|
|||||||
sin θdθ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
1− γ2 sin2 θ |
и все вместе |
|||||||||||||
|
|
|||||||||||||
dσ(θ) |
|
dσ(χ) |
|
|
|
1+ γ2 cos 2θ |
|
|||||||
dΩ |
= |
dω |
2γcosθ± |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
||||||||||
1− γ2 sin2 |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
θ |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
γ> 1 имеем два угла рассеяния χ, , два значения dσ(χ)/dω, которым соответствуют знаки + и –
γ< 1 имеем один угол рассеяния χ и одно значение dσ(χ)/dω, которому соответствует знак +.
Что физически соответствует двум углам рассеяния в системе центра масс?
Направлению вектора V1ц, не?
3.1 |
|
Сечение рассеяния в кулоновском и обратноквадратичном потенциале. |
|||||||||||||||||
|
(все формулы из второго) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Кулоновский потенциал взаимодействия U(r) = α/r |
(где α = q1q2) |
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|||||||
|
ρ |
|
|
|
|
α |
|
ρ |
|
|
ρ |
|
α |
|
α |
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
r |
|
|
+ 2 μρv2 |
r |
−1 = 0 |
→r |
= − μρv2 ± |
μ2ρ |
2v4 |
+1 |
|||||||||
min |
|
|
|
∞ min |
|
min |
|
∞ |
|
∞ |
|
|
Одному ρ в общем случае соответствуют два rmin.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ |
|
|
|
|
|
α |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
→ замена переменной: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ |
|
|
|
|
|
α |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r + |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
μρv∞2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
d |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
= |
|
|
|
r |
|
|
|
|
μρv∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
1+α2 / μ2ρ2v4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1+α |
2 |
/ μ |
2 |
2 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ |
v∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
ξ0 = − ∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
получили табл. интеграл |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
ρ |
|
|
|
|
|
α |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
rmin |
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xmax |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
μρv∞2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ξ0 = − |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= arccos xmax −arccos xmin |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
− |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
− x2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1+α |
2 |
/ μ |
2 |
|
|
2 |
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xmin∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ |
v∞ |
|
|
где |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
ρ |
|
|
|
|
|
|
α |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
α2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
± |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
α/ μρv∞2 |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
μ2ρ2v∞4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
r |
|
|
μρv2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
xmin = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= ±1, |
|
|
xmax = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
α2 |
||||||||||||||||||||||
|
1 |
+ |
α2 / μ2ρ2v∞4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
α2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
min |
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1+ |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
μ2ρ2v4 |
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
μ |
2ρ2v4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cosξ0 |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
α/ μρv2 |
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
arccos(xmin)=0 и выходит |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1+α2 / μ2ρ2v∞4 |
|
|
|
|
1+(μρv∞2 / α2 )2 |
используя cosξ0 =11+ tg2ξ0 получим ρ2 = α2tg2ξ0 μ2v∞4
т.к ξ0 = (π – χ)/2 будет
ρ(χ)= |
α |
|
ctg |
χ |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
μv∞2 |
|
2 |
|
и |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
dσ = 2πρ(χ) |
|
dp(χ) |
|
|
|
α |
|
|
2 |
1 |
|
|||
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
dχ |
|
|
|
μv |
|
|
4sin4 (χ / 2)2πsin χdχ |
|||||
|
|
|
dχ = |
2 |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
Т. к. 2µv∞2 = 4(m1v∞2/2)m2/(m1+m2) = 4E0 /(1+γ), а элемент телесного угла dω = sinχdχdϕ, то
3.2 |
dσ(χ) = q1q2 |
|
2 |
(1+ γ) |
|
||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dω |
|
|
|
|
|
|
|
4E |
|
sin4 (χ/ 2) |
||||
|
|
||||||
|
|
|
0 |
|
|
|
|
для перехода в ЛСК понадобится
←Резерфордовское дифференциальное сечение рассеяния(РДС) в кулоновском потенциале.
sin2 |
|
|
χ |
= |
|
1−cos χ |
= |
1+ |
|
γsin2 θ cosθ |
|
|
1− γ2 sin2 θ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
при γ > 1 РДС имеет вид: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
(θ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2γcosθ± |
|
|
1+ γ2 cos 2θ |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dσ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
− |
|
γ |
2 |
sin |
2 |
θ |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
q1q2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
4(1 |
+ γ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
dΩ |
|
4E0 |
|
|
[1+ γsin2 θ cosθ |
1−γ2 sin2 θ]2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
при γ <1 только верхний знак. при γ << 1 упрощаем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dσp |
|
|
|
|
q q |
|
2 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
dΩ |
|
|
|
4E0 |
|
|
|
sin |
(θ/2) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
найдем дифференциальное сечения рассеяния как функцию переданной энергии E2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
E2 = ΛE0 = |
|
|
4γ |
|
|
|
|
|
|
|
|
E0 cos2 Φ, |
|
|
|
|
|
|
|
|
π |
|
|
|
χ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
χ |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
из |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Φ = |
|
|
|
− |
|
|
|
, |
|
|
|
cosΦ = sin |
|
, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
(1+ γ)2 |
|
|
|
|
|
2 |
2 |
|
|
|
|
2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E |
|
|
|
|
|
|
|
4γ |
|
|
|
|
E |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
χ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16γ2 |
|
|
|
|
|
E2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
следует |
|
|
|
2 |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
sin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
sin |
4 |
(χ / 2) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ γ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ γ) |
|
|
E2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4γ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
χ |
|
|
|
|
|
|
|
χ |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2γ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
dE2 |
|
|
= |
|
|
E0 2sin |
|
|
|
|
cos |
|
|
|
|
|
2 dχ |
= |
|
|
|
E0 sin χdχ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
(1+ γ)2 |
2 |
2 |
|
|
(1+ γ)2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
и,следовательно, |
|
|
sin χdχ = |
|
(1+ γ)2 |
|
dE2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2γ |
|
|
|
|
E0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
все подставим во все места |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
q1q2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
dσ |
|
= |
|
(1+ γ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2πsin χdχ = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
(χ / 2) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
4E0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
16γ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E0 |
|
|
(1+ γ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
q1q2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dE2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
(1+ γ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2π |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
= |
|
4E0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2γ |
|
|
E0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ γ) |
|
|
|
|
|
|
|
E2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
При упругом рассеянии в кулоновском потенциале |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
1 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- |
|
|
|
|
|
малые углы рассеяния |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
dσ(E2 )= πγ(q1q2 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
наиболее вероятны |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
dE2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
E0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E22 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- столкновения с малой передачей энергии |
3.3 |
|
Сечение рассеяния в обратноквадратичном потенциале. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
В этом случае U(r) = α2/r2, где α2 = aq1q2 . Т.к. χ = π – 2ξ0, то |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2α2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
d |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ d |
|
|
|
|
|
|
1+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r |
|
ρ |
2 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
µv∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
χ =π + 2 ∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
=π + 2 ∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2α2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
ρ |
2 |
|
|
|
|
|
2α2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2α |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
rmin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ |
|
|
|
ρ |
|
|
|
|
|
|
rmin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
+ |
2 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
− |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
− |
ρ |
2µ |
2 |
|
|
|
|
− |
r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r2 |
|
1+ |
ρ2µv2 |
|
|
|
|
|
|
ρ |
2µv∞2 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
v∞ |
|
r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
x |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
=π +2∫2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
1− x |
2 |
|
|
|
|
1+ |
|
2α2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ2µv2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
− |
|
2α2 |
|
|
|
|
|
|
ρ |
2 |
|
|
− |
|
|
|
ρ |
2 |
= 0 получаем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
из условия |
|
|
|
|
|
|
|
ρ |
2 |
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
µv∞ |
|
|
|
|
rmin |
|
|
|
|
|
rmin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
2α2 |
|
|
|
ρ |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
1+ |
ρ2µv2 |
r2 |
=1, |
|
|
и |
|
|
r |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
α . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
∞ |
|
|
min |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
min |
|
|
|
|
|
|
|
1+ |
2 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ2µv2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
χ =π − |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
∫1 |
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
=π + |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
1+ |
|
2α2 |
|
|
|
|
|
|
1− x |
2 |
|
|
|
|
1+ |
|
2α2 |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
ρ |
2µv |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ2µv2 |
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|||
π − χ = |
|
|
|
|
|
|
|
|
π |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(π − χ) |
2 |
+ |
|
|
2α2 |
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ρ2µv2 |
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
α |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
+ |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
ρ2µv2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2πχ − χ |
2 = |
|
|
2α2 |
|
|
|
|
|
|
(π − χ)2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
ρ2µv2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
ρ2 = |
2α |
2 |
|
|
|
(π − χ)2 |
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
µv |
|
|
χ(2π − χ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
arccos |
=π 1 |
− |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
0 |
|
|
|
1 |
+2α2 / ρ |
2 |
2 |
|||
|
|
|
|
|
µv∞ |
||||||
(π − χ)2 |
=π 2 |
|
|
|
|
|
|
|
т.к dσ = 2πρdρ = π|dρ2|
dσ = |
2πα |
2 |
|
− |
2(π − χ) |
− |
(π − χ)2 |
+ |
(π − χ)2 |
|
dχ = |
|
|
|
|||||||||||
µv2 |
|
|
χ(2π − χ) |
χ2 |
(2π − χ) |
χ(2π − χ)2 |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.4 |
|
|
|
dσ = |
4π3α2 |
|
|
|
|
|
π − χ |
|
|
dχ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
χ2 (2π − χ)2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
µv |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и наконец |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
dσ |
|
|
2π 2α2 |
π − χ |
|
1 |
|
|
π 2α2 (1+γ) |
π − χ |
1 |
. |
||||||||||||||||||||||||||||||
dω = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
E |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin χ |
|
|
|
|
|
|
χ2 (2π − χ)2 |
|
sin χ |
||||||||||||||||||
|
|
µv2 |
|
χ2 (2π − χ)2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ЛСК: |
|
|
|
При γ > 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
dσ(θ) |
= |
π2α2 (1+ |
γ) |
× |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
dΩ |
|
|
|
|
E |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
π |
−χ+ |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1+ |
γ2 cos 2θ |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2γcosθ+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|||||||||||||
|
χ2+ |
(2π −χ+ )2 |
sin χ+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
1− γ2 sin2 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
θ |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
γ2 cos 2θ |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
π |
−χ− |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
1+ |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2γcosθ− |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
χ−2 |
(2π −χ− )2 |
sin χ− |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
1−γ2 sin2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
θ |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
где |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
) |
|
|
|
|
|
||||
χ± = arccos(−γ sin2 θ ±cosθ |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
1−γ 2 sin2 θ |
|
|
|
|
|
4.1 |
Упругое рассеяние иона на атоме при экранированном кулоновском |
потенциале, функция эранирования, Линхард и апроксимации. |
Если частицы в процессе рассеяния сблизятся на расстояние меньше радиуса К-оболочек, то процесс рассеяния будет определяться кулоновским взаимодействием ядер с зарядами Z1 и Z2. Для кулоновского потенциала расст. наибольшего сближения d можно определить из условия Екин U(d), т.е. E0 = Z1Z2e2/d и, следовательно, d = Z1Z2e2/E0.
Радиус К-оболочки атома с номером Z2 примерно равен а0 /Z2 , а0– Боровский радиус.
Если d << а0 / Z2, то экранирование ядер электронами будет вносить малую поправку.
для того чтобы потенциал был кулоновский (считаем, Z2 >Z1) необходимо выполнение условия
Z1Z2e2/E0 << а0/Z2.
→нижняя граница по энергии иона для применимости кулоновского потенциала:
E0 >> |
Z |
Z |
e2 |
= |
Z |
Z 2 |
14,4 эВ А |
>> 30Z1Z22 |
эВ. |
1 |
2 |
|
1 |
2 |
|
||||
|
|
0,529 А |
|||||||
|
|
a0 |
|
|
|
|
|
Другой подход.
Скорость иона m1 должна быть много больше скоростей атомных электронов в атоме m2. Так как скорость электрона на первой боровской орбите vB = e2/ħ = с/137 = 2,2 108 см/с, то для нижней границы применимости кулоновского потенциала получаем (2Е0/m1)1/2 >> vB и, соответственно, E0 >> m1 vB2/2 ~ 100 кэВ для ионов гелия.
Учет ядерных сил необходим если
d < Rядра R0(M2)1/3 = 1,4 10-13 cм (M2)1/3,
верхняя граница применимости кулоновского потенциала E0 << Z1Z2e2/R0M21/3 ~ десятки МэВ для гелия;
Рассеяние на большие углы ионов, описывается Резерфордовским сечением рассеяния (читай можно применятькулоновский потенциал) при малых значениях прицельного параметра, причем ядра сталкивающихся частиц должны сблизиться на расстояние меньшее радиуса К-оболочки.
Если эти условия не выполняются – меньшие энергии ионов, большие прицельные параметры, то надо учесть экранирующее действие электронных оболочек частиц., вводя функция экранирования Φ(r/a), где а –радиус экранирования.
U (r)= |
Z |
Z |
e2 |
r |
||
1 |
2 |
|
Φ |
|
|
|
|
r |
|
|
|||
|
|
|
a |
особенности Ф(r/a):
при r/а → 0 (малые расстояния сближения) Ф(r/а) → 1, т.к. V(r/а) должен переходить в кулоновский потенциал;
при увеличении r/а, значения U(r/а) меньше, чем у кулоновского потенциала, т.е. Ф(r/а) < 1.