книги2 / 298

қалыптастырады, баланың өзіне қанағаттану дәрежесі оның өзіндік көзқарасы мен ішкі ұстанымына байланысты болады. Н.Б.Крылованың түсіндіруінше «Орта – адамды қоршайтын әлеуметтік орта («жалпы алғанда макроорта, жеке алғанда – микроорта сияқты тікелей әлеуметтік қоршаған орта); жеке тҧлғаның тікелей бесенділігі» болып табылады. Әлеуметтік орта – қоғамдағы мәдени ортаға тҧлғаның белсенді түрде қатысатын белгілі бір, нақты әлеуметтік кеңістігі. Әлеуметтік мәдени ортаның өзіндік ерекшелігі – ол жеке даралыққа қарсы тұра алады және оның өзін-өзі дамытуына оппозиция тҧрғысынан әлеуметтік қарама-қайшылықтар көрсете алады[5;98].

Сонымен қатар, ата-ана баланың дамуының маңызды кезеңдерінде балалармен заман талаптарына орай дұрыс қарым-қатынас жасауды жүйелі түрде үйренуі керек, балаға, оның іс-әрекетіне деген көзқарас баланың психикасындағы болып жатқан өзгерістерге сәйкес өзгеруі және мінезқұлқындағы дағдарыс белгілерінің көрінісін түсінуі абзал. Әлеуметтікпедагогикалық шарттардың орындалуын оқушылардың дұрыс әлеуметтенуіне, білім беру ортасында жәбірлеу/жәбірленуші санатында болмауының негізгі факторы ретінде қарастыруға болады.

Әдебиеттер тізімі:

1.Жарықбаев Қ.Б. Психология негіздері. Алматы 2005ж., -415б.

2.Турдалиева, Ш.Т. Қарым-қатынас тұлғаны әлеуметтендірудің тиімді құралы [Мәтін]: монография / Ш.Т. Турдалиева – Тараз: М.Х. Дулати ат.ТарМУ, 2019. - 211б.

3.Жақыпов С.М. Жалпы психологияға кіріспе [Мәтін]: оқу құралы

/жауапты ред. С.М. Жақыпов. –Алматы: Қазақ университеті, 2007. - 230 б. 4.Андреева, Т.В. Семейная психология [Текст]: учебное пособие. – СПб.:

Речь, 2004. – 244с.

5.Ломов Б.Ф. Особенности познавательных процессов в условиях общения //Психологический журнал.1980.-№5.-С.26-41.

6.Годфруа Ж. Что такое психология М., «Мир», 1996ж., 1том -370с., - 2том, -490с.

7.Шнейдер, Л.Б. Психология семейных отношений [Текст]: учебноепособие для вузов. 2-е изд. –М.: Академический Проект; Екатеринбург: Деловая книга, 2006, — 768 с.

8.Алиева Н. З., Котлярова В. В.. Образование в XXI веке: аксиологический аспект. — Шахты: ГОУ ВПО «ЮРГУЭС», 2010. — 223 с.

9.Бодалев А.А. Психология личности. М:, Изд-во МГУ, 1988г., -312с.

190